7M02301 Филология (1.5) в Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті

Латын графикасына негізделген қазақ жазуы, орфографиялық ережелер, әртүрлі ғылым салалары бойынша термин сөздердің жазылу нормасын үйреніп, жазбаша және ауызша коммуникативтілік құзыреттілігін арттырады. Мамандық бойынша ғылыми терминологияның кезеңдік сипаты мен қазақ терминологиясы дамуының ғылыми қағидаттары мен практикалық қолданысын игереді.

Жобалай оқыту технологиясының жаңа заман сұранымына сай білім берудегі мүмкіндігі мен оның ғылыми дәйектелуі арасындағы; бұл технологияның кредиттік оқу жүйесінің талаптарымен толық үндестігі мен әлі де жаттанды оқытудан қол үзе алмаған білім берудің схоластикалық жүйесі арасындағы; жобалай оқытудың өзгетілді дәрісханаларда мемлекеттік тілді меңгертудегі тиімділігі мен оның нақты практикадағы қолданысы арасындағы қайшылықтарды шешуді көздейді.

Басқарудың ғылыми-әдістемелік негіздері. Басқарудың психологиялықтеорияларының дамуы. Басқару психологиясының жалпы теориялық мәселелері. Басқарушылық ісәрекетті талдау. Менеджердің тұлғалық ерекшеліктері. Басқару міндеттерінің психологиялық ерекшеліктері. Меншік психологиясы. Басқарушының кәсіби іс-әрекеті. Басқару субъектісінің қызметтері. Басқарушылық қарым-қатынас психологиясы. Қызметкерлердің психологиялық сипаттамалары. Қызметкерлерді ынталандыру психологиясы. Ұйымның адам ресурстарын басқару технологиясы. Ұйымның кадрлық саясатын психологиялық қолдау. Ұйымдағы дау-дамалар психологиясы. Тұлғаның кәсіби деформациясының алдын алу технологиялары.

Функционалды бағыттың метатілін, ұғымдық аппаратын, зерттеу бағыттары мен әдіс-тәсілдерін,тілді функционалдық тұрғыда зерттеудің қазіргі ұстанымдарын, тілдегі тұлғалық және жұмсалымдылық бағыттың ерекшеліктерін, темпоралдылық категориясын, персоналдылық функционалды семантикалық өрісті, аспектуалділік категориясын, шақтық локалдылық/шақтық бейлокалдылық функционалдық семантикалық өрісін, модальділік функциясын меңгереді.

Компьютерлік лингвистика табиғи тілдерді автоматты түрде талдауға байланысты міндеттерді қарастырады. Пәнді оқу барысында машиналық аударма, ақпарат іздеу, ақпараттың дауыстық енгізілуі, оқу және анықтамалық тіл ресурстарын құру, тілдік теория саласында тәжірибелік тапсырмалар, тілдік деректерге негізделген функционалдық қосымшаларды жасау мен қолдану мәселелері үйретіледі.

Курс менеджменттің мазмұнын ашып, қазіргі заманғы басқарудың негізгі принциптері мен әдістерін, сондай ақ ұйымның өмір сүруін және бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етудегі рөлін, басқарушылық қызметтің әртүрлі түрлерін жүзеге асырудың нақты дағдыларын, басқару жүйелерін және жобалық талдауды қалыптастырады, сондай-ақ басқарудың даму тарихын қарастырады. болашақ менеджерлердің кәсіби біліктілігі мен дағдыларын қалыптастыруға қызмет етеді.

Меңгерілген тілдік білім мен сөйлеу біліктерін жүйелеу. Шет тілінде ауызша қарым-қатынас формаларының дағдыларын жетілдіру, баяндамалар мен хабарламалармен таныстыру, кәсіби қарым-қатынасты жүзеге асыру. Жазбаша дағдыларды жетілдіру. Қазіргі заманғы техникалық құралдар мен ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби саладағы коммуникативтік міндеттерді шешуді жетілдіру.

ХХІ ғасырда тіл ғылымының жаңа бағыттары бойынша қалыптасқан антропоөзектік бағыттарға тән пәнаралық байланыста юрислингвистика, лингвомәдениеттану, гендерлік лингвистика, компьютерлік лингвистика және т.б. салалардан мәлімет беріледі. ХХ ғасырдың соңы мен ХХІ ғасырдың басындағы қазақ тіл білімінде жаңа бағыттармен, олардың проблематикасымен, қайнар көздерімен, қалыптасу ерекшеліктерімен және одан әрі даму перспективаларымен таныстырады.

Тіл білімі саласындағы үлкен саланың бірі – лексикография.Лексикография – тарихы тереңде жатқан сала, сондай-ақ келешекте ашылатын жаңалықтары мен мүмкіншіліктері де мол.Лексикография теориясы сан алуан сөздік жасаудың мол тәжірибелерін ғылыми тұрғыдан қорытындылау дың негізінде, лексикологиялық зерттеулер мен солардың жетістіктеріне сүйене отырып жасалады. Демек лексикография мен лексикология бір-бірімен тығыз қарым-қатынаста болатын егіз ғылым салалары. Бүгінгі таңда сөздіктердің практикалық мәнімен қоса, оның ғылыми сапасына ерекше назар аударылады.

Қазақ тілінің шығу тегі мен даму кезендері адамзат тілінің пайда болуы мен түркі тектес тілдердің даму дәуірлерімен бірлікте, соның шеңберінде қарастырылатыны туралы теориялық мағлұмат беріледі. Қазақ тілінің түркі тілдерімен бірге өткен жолын, көне түркі тілінің жалғасы екендігін дәлелдейтін теориялық негізге шумерология және түркітаным мәселелері жатады.

Курстың мақсаты филология аясында ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуге қабілетті жоғары білікті филологтарды даярлау, олардың зерттеулерінің нәтижелерін жариялау, біліктілік жұмыстарын жазу және қорғау, конференцияларда сөйлеуге дағдыландыру. Ғылым мазмұны - адамзат жинақтаған барлық ғылыми білім, оларды ғылыми тәжірибені іс жүзінде қолдану бойынша теориялар мен ұсыныстар түрінде жүйелеуде таным үдерісінің негізгі категориялары мен лингвистикалық зерттеулердің ғылыми әдіснамасы туралы түсінік беріледі.

Қазақ тіліндегі тыныс белгілерінің функционалдық және коммуникативтік прагматикалық аспектілері жайы қарастырылады. Бүгінгі күнге дейін пунктуация синтаксис құрамында айтылып келді.Тіл әлеуметтік құбылыс болып табылатындықтан, ол үнемі даму процесінде болады, сондықтан синтаксистің қазіргі кездегі ерекшеліктері мен қызметіне көңіл бөлінуде. Пунктуацияның маңызы мен тыныс белгілерінің орналасу орны мен тәртібі негізгі символикалық формалары және негізгі қызметтерімен коммуникативтік негізгі теорияларымен тілдік дағды жүйесіндегі орны мен ең бастысы тіл тыныс белгілері жүйесіндегі бар мәселелерді қамтиды.

Гендерлік линвистиканың зерттеу нысаны, басқа ғылымдармен байланысы, сөйлеу қызметінің адам дүниесіне, сезіміне əсері, гендерлік линвистиканың дискурстық сипаты, әлеуметтік психолингвистиканың ерекшеліктері қарастырылады.

Педагогикалық технологиялар ішіндегі модульдік технологияның орны, модуль термині туралы түсінік, модульдік технологияның оқу үрдісінде жүзеге асу тетіктері, психологиялық-дидактикалық негіздері, модульдік бағдарлама құрудың ерекшеліктері, модульдік бағдарламалар үлгілері қарастырылады.

Лингвомәдениеттану - бұл тілді мәдениет айнасы ретінде зерттейтін лингвистика саласы. Ол тіл мен мәдениет арасындағы өзара әсерін, тіл мен мәдениет арасындағы қарым-қатынасты, тіл концептілері мен мәдениет бірліктерін, мәдени кеңістіктің феномені ретінде символ мен стереотипті, фразеологияның лингвомәдени аспектісін, тілдік тұлғаны қарастырады.

Сөзтану ғылымы – көп аспектілі күрделі ғылым саласы, оның басты себебі сөздің иесі адамдық фактормен байланыстылығында. Сөзді адамдық фактормен бірге қарастыру арқылы ғана сөз мәдениетіне және сөзтану саласына қатысты ғылыми талдаулар мен нәтижелерге қол жеткізуге болады. Сөз мәдениетінің ғылыми-теориялық негіздерін анықтау үшін сөзтану деп аталатын ғылым. Қазақ тіл ғылымында сөзтану саласы туралы әлі зерттеулер жазылған жоқ. Алайда, оның ғылыми-тәжірибелік тұрғыдан зерттелуге тиісті өмірлік қажеттіліктен туындаған теориялық-практикалық мәні бар салаларын зерттеу енді ғана қолға алына бастады.

Бұл пән қазақ әдебиеттану ғылымының тарихи қалыптасу кезеңін жүйелеп, зерттеу үшін өзекті мәселе болып табылады. Мұның өзі ұлттық әдебиеттану ғылымы қай бағытта дамыды, қандай жетістіктері бар, болашақта зерттеу жұмыстарын қай бағытта жүргізу керек деген принципті мәселелерді түйіндеуге мүмкіндік береді. Методологиялық тұрғыдан алғанның өзінде отандық әдебиеттанудың тарихи қалыптасу процесін жүйелеу — оның толық табиғатын танумен қатар, қандай теориялық проблема қай кезеңде қарастырылды және ғылыми таным ретінде қалай қалыптасты деген мәселелерді зерделеуде де принципті роль атқарады.

Қазақ поэзиясын және тәуелсіздік кезеңінің прозасын дамыту қазақ мәдениеті мен өнерінің қарқынды дамуы контекстіндегі мәтінаралық тұрғыда маңызды. Негізгі ақындық санаттар мен идеялардағы өзгерістер қазақ әдебиетінің эстетикалық жүйесіндегі өзгерістерді қарастырады. Жаңа эстетикалық парадигма мәселесін және Қазақстандағы ақындық тілдің даму үрдісіндегі интертекстің рөлін негіздеуді меңгертеді. Классикалық шығармалар идеяларының өміршеңдігі, ол идеялардың күні бүгінге дейін өзектілігі, сондай-ақ дүниені тереңнен өзгеше тануы олардың қазіргі әдебиетке ықпалының негізгі себептерінің бірі деуге болады.

Ономастика теориясы мен практикасын оқытуда мынадай міндеттер қойылып отыр: қазіргі тіліміздегі ономастика теориясының мәселелері қарастыру, Қазақстан жер-су атауларын жинақтау, тарихи атауларын қалпына келтіру, аймақтық атаулар сөздігін шығаруға атсалысу. Топонимиканың теориялық және қолданбалы мәселелерін оқыту.

Лингводидактика – лингвистика мен әдістеме ғылымының интеграциясы, тілдерді оқыту үдерісінің теориялық негіздемесі және оның зерттелуін: тілдік білім берудің мазмұнын, оқытудың ұйымдастырушылық формаларын, зерттеу механизмдері және оқу үрдісін құрылымдауды қарастырады. Жаңартылған білім беру аясында тіл мен әдебиетті оқыту әдістемесі қарастырылады.

Заманауи менеджменттің және жеке тұлғаны басқару психологиясы мәселелерінің теориялық-әдіснамалық негіздерін, ағылшын, орыс тілдерін жеке тұлғааралық және мәдениетаралық қарым-қатынас құралы ретінде лингвоелтанымдық сипатта қолданып, білім беру саласында педагогикалық жұмысты ұйымдастыра және басқара біледі.

Заманауи білім беру парадигмасы контексіндегі қазақ филологиясының даму бағыттары мен жаңа концептуалдық идеяларын түсініп, ақпараттық-коммуникацилық технологияларды ғылыми-практикалық қызметінде қолданады.

Филология ғылымының өзекті мәселелерін қарастырған ғылыми-әдістемелік еңбектерге сыни тұрғыда талдау жасап, ғылыми-зерттеушілік және ғылыми-педагогикалық әрекеті қалыптасады.

Қазақ тіл білімі мен әдебиеттануда қалыптасып жатқан жаңа ғылым салаларының теориялық негіздерін саралай отырып, қазіргі білім беру парадигмасындағы функционалды грамматика, когнитивтік лингвистика, лингвомәдениеттану, т.б. бағыттардың жаңа концептуалды идеяларын түсініп, алған білімін кәсіби деңгейде, ғылыми зерттеулер жүргізу барысында қолдана алады.

Жаңартылған білім беру мазмұны жағдайында оқытудың интербелсенді әдіс-тәсілдерін педагогикалық тәжірибеде пайдалана біледі

Қазақ тілінің латын графикасына негізделген жаңа емле ережелерін, термин сөздерді жазудың орфографиялық нормаларын меңгереді және кәсіби қызметте қолдана біледі.

Қажетті ғылыми-зерттеу әдіснамасын таңдап, ғылыми әдебиеттер мен дереккөздермен жұмыс барысында алынған мәліметтерді талдау және зерттеу нәтижелеріне қол жеткізудің көрсеткіші ретінде БҒСБК , Thomson Reuters, Web of Science, Scopus базасына енген ғылыми басылымдарға мақала жариялайды.

Ағылшын, орыс тілдерін жеке тұлғааралық және мәдениетаралық қарым-қатынас құралы ретінде лингвоелтанымдық сипатта қолданып, білім беру саласында педагогикалық жұмысты ұйымдастыра және басқара біледі.