7M01702 Қазақ тілі мен әдебиеті (ғылыми педагогикалық) в Болашақ

Бұл пәнді оқу студенттерге педагогикалық ғылымның негізгі бөлімдері туралы білім жүйесін және түсініктерді заманауи білімнің маңызды салаларының бірі ретінде қалыптастыруға мүмкіндік береді, онда адам қызметінің білім беру саласына философиялық және ғылыми көзқарастар бірлігі жүзеге асырылады, сонымен қатар оның гуманитарлық білімнің басқа салаларымен байланысын анықтайды. Педагогтің кәсіби этикасының нормаларын терең меңгеруіне, оның студенттер алдындағы жауапкершілігін түсінуіне, олармен серіктестік, ынтымақтастық және шығармашылық қарым-қатынас орнатуға ұмтылуына ықпал етеді; жоғары мектеп оқытушысының кәсіби еңбек ерекшеліктері туралы түсініктерді тереңдете түседі.

Аяқталмаған сөйлемдердің ақпараттық ауқымы туралы түсінікті меңгереді. Сөйлем құрылысының толымсыз болу себептерін, ол арқылы кодталатын хабардың қабылдану ерекшеліктерін біледі. Аяқталмаған сөйлемдердің ақпараттық ауқымы туралы, синтаксистік құрылыстағы үнемдеу құбылыстарын сөйлемнің басқа құрылымдық түрлерімен салыстыруға әрі ара-жігін ажыратуға дағдыланады. Аяқталмаған сөйлемдердің құрылу сипаты мен табиғатын біледі және тәжірибе жүзінде талдай алатын құзыретке ие болады.

Философиялық дайындықтың мазмұны магистранттардың философиялық компетенттілігін қалыптастыруды меңгереді. Ғылым тарихы мен философиясының мәні мен маңыздылығын біледі. Ғылымның пайда болуы мен дамуын, ғылыми теориялары мен әдістерінің өзгертілуін жан-жақтан және терең талдау жүргізуге дағдыланады. Ғылым тарихы мен философиясы пәнінен алған білімді практикада пайдалана алатын болады.

Курс психология заңдылықтары тұрғысынан білім беру саласындағы кәсіби қызметті талдау қабілетін қалыптастырудың негізгі аспектілеріне, кәсіби қызметте психологиялық заңдарды қолдану, тұлғаның ұйымдастырушылық мінез-құлқының технологиясы және тұлғааралық қарым-қатынасты орнату, басқарушылық функциялардың психологиялық ерекшеліктерін анықтау және олардың кәсіби қызметке әсерін анықтауға арналған.

«Тілдің тарихын дәуірлеудің теориялық негіздері» пәнін оқуда тіл тарихын дәуірге бөліп қарастырудағы алғашқы ізденістер мен ғылыми концепциялар арасындағы қайшылықтарды, теориялық көзқарастарды, осы бағыттағы жетістіктер мен іркілістерді қазіргі таңдағы басты талап тұрғысынан зерделеуді меңгереді. Тіл тарихын дәуірлеуге қатысты шетелдік және отандық ғалымдардың критерийлерін біледі. Тіл тарихын дәуірлеуге, әр дәуірдің өзіндік ерекшеліктерінің анықтауға дағдыланады. Тіл тарихын дәууірлеуде келтіріліп жүрген ғылыми-зерттеу ізденістерін тілші маман ретінде саралай алуға, талдай білуге құзыретті болады.

Қазақ тілі синтаксистік құрылысындағы үнемдеу құбылыстарының жолдары мен себептерін меңгеріп шығады. Сөйлем құрылысының толымсыз болу себептерін, ол арқылы кодталатын хабардың қабылдану ерекшеліктерін біледі. Синтаксистік құрылыстағы үнемдеу құбылыстарын сөйлемнің басқа құрылымдық түрлерімен салыстыруға әрі ара-жігін ажыратуға дағдыланады. Сөйлем синтаксисінің құрылу сипаты мен табиғатын біледі және тәжірибе жүзінде талдай алатын құзыретке ие болады.

Құрылымдық толымсыздық және грамматикалық мүшелер туралы түсінікті меңгереді. Құрылымдық толымсыздық және грамматикалық мүшелерге қатысты сөйлем құрылысының толымсыз болу себептерін, ол арқылы кодталатын хабардың қабылдану ерекшеліктерін біледі. Құрылымдық толымсыздық және грамматикалық мүшелер қатысты синтаксистік құрылыстағы үнемдеу құбылыстарын сөйлемнің басқа құрылымдық түрлерімен салыстыруға әрі ара-жігін ажыратуға дағдыланады. Құрылымдық толымсыздық және грамматикалық мүшелердің сипаты мен табиғатын біледі және тәжірибе жүзінде талдай алатын құзыретке ие болады.

Шетел тілінің практикалық курсы бағдарламада болашақ маманның білім мен іскерлікке деген қажеттіліктерін қанағаттандыруға арналған пән ретінде қарастырылады, ол оған: оқудың жетекші рөлінде сөйлеу қызметінің барлық түрлерінде шет тілінде ауызша және жазбаша қарым-қатынасты жүзеге асыруға мүмкіндік береді.; Одан әрі кәсіби қызмет үшін ЖОО-да алған білімін өз бетімен тереңдету және біліктерін жетілдіру.

Лириканы оқытуға арналған ғылыми-теориялық еңбектерге шолу. Лириканы оқыту әдістемесі шығарманың тақырыптық-идеялық мазмұнына, эстетикалық-көркемдік қуатына, сабақтың оқу тәрбиелік міндеттеріне сай берілетін меңгерту. Лирикадағы ақындық тіл ой нақтылығымен, табиғи бояуымен, суреткерлік қуатымен сабақ көрнекілігін қамтамасыз етуі. Лириканы оқытудағы басты мәселе мазмұн мен форма бірлігін сақтау. Лирикадағы философиялық-эстетикалық, поэтикалық ой арқауын түсіну, шығармадағы шынайы адамдық сезім биігін ұғындыруға дағдылы болу. Көркем мәтінді әдеби талдаудың тарихын, міндет-мақсаттарын білу, м азмұн мен эстетикалық тәсілдерді айыру, дүниетаным және эстетизмді тани білу кұзыреттілігіне ие болу.

Ғылыми мәтіннің прагматикалық мәселелері аударма ғылымының теориясы мен практикасын меңгертеді. Ғылыми мәтіннің прагматикалық мәселелері тілдік элементтердің дұрыс, әсерлі қолданылуын өзінің объектісі санайтын стилистика тіл білімінің барлық салаларымен тығыз байланысты екендігі, оның ғылымдар арасында алатын орны, басқа ғылым салаларымен байланысы, оның зерттеу әдістері жайлы түсінік беру. Ғылыми мәтіннің прагматикалық мәселелері қазақ әдеби тілінің стилистикалық құралдары, стильдік тармақтары туралы мағлұмат беріп, оларды ажыратудың жолдарын көрсету, басқа да тілдік тұлғалардың қолданылуына қарай туындайтын мағыналық реңктерін, стильдік қырларын ажырата білуге дағдылы болу; Ғылыми мәтіннің прагматикалық мәселелерінің зерттеу нысаны, мақсаттары, негізгі ұғымдары, мәселелері. Қазақ прагмалингвситиканың зерттелу жайында білім беруге құзыретті болу.

Аударма ғылымының теориясы мен практикасын меңгереді. Білу: Ғылыми аударма және оның өзіне тән ерекшеліктерін біледі. Аударманы тілдік жағынан қарау дәлдікке, деректі нақтылыққа жол ашады, материалдарды жүйелеуге, тілдерді салыстыру арқылы неғұрлым жалпылаушы мәні бар қорытындылар жасауға мүмкіндік береді. Магистранттар осындай мүмкіндіктерді тәжірибе жүзінде пайдалануға дағдыланады. Аударма – тек шығармашылық емес, сонымен бірге нақты қозғалыстарды керек ететін технологиялық та үдеріс. Аударманың шығармашылық сипаты ғылыми аудармаға ғана тән емес, сол сияқты аударма қоғамдық-саяси, публицистикалық, ғылыми шығармаларда да шеберлікті қажет етеді. Магистранттардың осындай шеберлік құзыреті қалыптасады.

Драмалық шығармалардың жанрлық ерекшеліктеріне тән заңдылықтармен таныстыру. Драмалық шығармалардың мәтінімен жүргізілетін жұмыс түрлері. Драмалық шығармаларға тікелей қатысты акт, көрініс, шегініс, монолог, диалог, ремарка, т.б. әдеби-теориялық ұғымдар қызметін меңгеу. Драмалық шығармалардың көркемдік ерекшеліктеріне талдау жасау жолдары. Драмалық образ, оның көркемдік бітіміне тән ерекшеліктерге назар аударту. Пьесаны сахналық қойылымға айналдырудағы драматург, режиссер, актер, суретші еңбегі. Драмалық жанрлардың табиғатын ажырата білу, Көркем мәтінді әдеби талдауды әдіснамалық тұрғыдан өсу-өркендеу жолына талдау жасай білуге дағдылы болу. Мектеп жағдайында драмалық шығармаларды оқытудағы әдістемелік тәжірибел��рді меңгеру құзыреттілігіне ие болу.

Көркем әдебиетті зерттеудің ғылыми-теориялық принциптерін меңгереді. Магистранттар қазақ, орыс, әлем әдебиеттанушыларының классикалық еңбектерінің құрылымы мен мазмұнын біледі. Ғылыми зерттеу ісін жоспарлау мен ұйымдастыру дағдысы қалыптасады. Ғылыми-зерттеу жұмысының ұйымдастырылуындағы негізгі принциптерді, ғылыми-зерттеу жұмысын жоспарлаудың кешенді бөлшектерін біртұтас дүние ретінде қарастыру құзыреті қалыптасады.

Қазақ әдебиетінің әлемнің басқа халықтары әдебиетімен байланысын, төл әдебиетімізді өзге ұлт әдебиеттерімен салыстыра зерттеу мәселесі қазақ әдебиеттану ғылымындағы көкейкесті мәселелерді меңгеру. Қазақ әдебиетінің көне тарихындағы әдеби байланыстар. Түркі халықтарына ортақ әдебиеттің дәстүрі. Байырғы түркі әдебиетіндегі жанрлар және қазақ әдебиеті. Ауыз әдебиеті үлгілеріндегі ұқсастықтар мен үндестіктер, ортақ сюжеттер, түркі тектес халықтар әдебиетінің ортақ белгілерін білу. Магистранттар қазақ әдебиетінің көне тарихындағы әдеби байланыстардан, Түркі халықтарына ортақ әдебиеттің дәстүрінен, ауыз әдебиеті үлгілеріндегі ұқсастықтар мен үндестіктер, ортақ сюжеттерден мағлұматтары болу. Құзыретті болу: Әлемдік әдебиет және әдебиеттану мәселелері, әдебиет теориясы, қазақ әдебиетінің тарихы, қазақ әдебиеті сынының тарихы, орыс әдебиетінің тарихы, орыс әдебиеті сынының тарихы, орыс әдебиаттану ғылымының тарихы, әдебиеттану ғылымының методологиялық мәселелерін білу құзыреттілігінің болуы.

Ұлттық әдебиеттану ғылымының тарихы ғылыми-әдіснамалық, теориялық көзқарастарды, осы бағыттағы жетістіктер мен іркілістерді жан-жақты зерделеніп, меңгертіледі. Ұлттық әдебиеттану ғылымының тарихы әдеби мұраны игеру, зерттеу, дәстүр мен жалғастық, тарихи сабақтастық сынды күрделі ғылыми мәселелерді меңгертуге негізделеді. Ұлттық әдебиеттану ғылымының тарихы, арғы-бергі әдебиет үлгілері, Отандық әдебиеттанудың тарихының тәжірибелерін білуге, өзара ұқсастықтары мен айырмашылықтарын ажыратуға дағдыланады. Ұлттық әдебиеттану ғылымының тарихының теориялық мәселелерін меңгеру арқылы білімдік құзыреті қалыптасады.

Ұлттық әдеби теориясының қалыптасу тарихы ғылыми-әдіснамалық, теориялық көзқарастарды, осы бағыттағы жетістіктер мен іркілістерді қазіргі таңдағы басты талап тұрғысынан меңгеру көзделеді. Ұлттық әдеби теориясының қалыптасу тарихы қарастыру әдеби мұраны игеру, зерттеу, дәстүр мен жалғастық, тарихи сабақтастық сынды күрделі ғылыми мәселелерді біліп шығады. Ұлттық әдеби теориясының қалыптасу тарихы әлемдік ғылыми ізденістермен қатар отандық әдебиеттанудағы осы мәселедегі ғылыми-зерттеушілік ізденістердің тәжірибелерін айырып тануға дағдыланады. Ұлттық әдеби теориясының қалыптасу тарихы тарихы және әдебиет тарихын дәуірлеу принциптері жөнінде білім алып, аталған мәселелерге орай білімдік құзыреті қалыптасады.

Қазақ әдебиеті тарихын дәуірге бөліп қарастырудағы алғашқы ізденістер мен ғылыми концепциялар арасындағы қайшылыққа толы белестерді, ғылыми-әдіснамалық, теориялық көзқарастарды, осы бағыттағы жетістіктер мен іркілістерді қазіргі таңдағы басты талап тұрғысынан меңгереді. Әдебиеттанудағы әдебиет тарихын дәуірлеудің теориялық негіздерін қарастыру әдеби мұраны игеру, зерттеу, дәстүр мен жалғастық, тарихи сабақтастық сынды күрделі ғылыми мәселелерді біліп шығады. Әдебиет тарихын дәуірлеудегі әлемдік ғылыми ізденістермен қатар отандық әдебиеттанудағы осы мәселедегі ғылыми-зерттеушілік ізденістердің тәжірибелерін айырып тануға дағдыланады. Қазақ әдебиеттану ғылымы мен әдебиет тарихы және әдебиет тарихын дәуірлеу принциптері жөнінде білім алып, аталған мәселелерге орай білімдік құзыреті қалыптасады.

Қазақ әдебиеті тарихындағы ақтаңдақтар еңбектерін жүйелі түрде, жан-жақты меңгереді. Қазақ әдебиеті тарихындағы ақтаңдақтар шығармаларының теориялық құндылықтары мен қайшылықтарын білуі керек. Магистранттар қазақ әдебиеті тарихындағы ақтаңдақтар еңбектерін теориялық тұрғыдан меңгеріп, әлемдік әдебиеттанудағы ғылыми мектептер, олардың ғылыми зерттеудегі бағыттары, әдіс-тәсілдері жайлы зерттеушілік дағдысларын қалыптастырады. Әдебиет тарихы, қазақ әдебиеті сынының тарихы, орыс әдебиетінің тарихы, методологиялық мәселелері жөнінде білімділік құзыретіне ие болады.

«Әдебиет теориясының өзекті мәселелері» таңдау пәні – қазақ әдебиеттану ғылымында қазақ әдебиетінің мәселелері жүйелі түрде зерттелгені белгілі. Осыған орай монографиялық еңбектерде айтылған пікірлерді меңгеру. Қазақ әдебиетінің теориялық тұрғыдан зерттеу нысанасы кейбір еңбектерде сөз арасында айтылып жүргенімен, мақсатты түрде Лениндік әдіснама қағидаларына орайластыра айтылғанымен, бүкіләлемдік әдебиеттанудың әдіснамалық тұрғыдағы принциптеріне сай сөз болуы әлі де болса да назардан тыс қалып келе жатыр. Сондықтан әдебиеттанудың қалыптасу кезеңінен бастап, күні бүгінге дейінгі аралықтағы өзекті мәселелері осы пән аясында қарастырылады. Әдебиеттануға кіріспе, әдебиет теориясы пәндерін меңгерген және әдебиеттану ғылымы және оның әдіснамасы, әлемдік әдебиеттанудағы ғылыми мектептер, олардың ғылыми зерттеудегі бағыттары, әдіс-тәсілдерінен хабардар болулары керек. Әдебиеттануға кіріспе, әдебиет теориясы, қазақ әдебиетінің тарихы, қазақ әдебиеті сынының тарихы, орыс әдебиетінің тарихы, методологиялық мәселелерін меңгерген білімдерінің болуы.

Түркі тілдері, оның аясындағы түркі жазба ескерткіштері, түркі тілдерінің салыстырмалы грамматикасын меңгереді. Тарихи-салыстырмалы зерттеулерге қойылатын талаптар, түркітануға байланысты орта ғасырлардағы зерттеулер, түркітанудың ХҮІІІ-ХХ ғасырлардағы және қазіргі кездегі зерттелуін біледі. Түркі тілдерінің дамуы мен қалыптасуы және ондағы негізгі дәуірлер, түркі тілдеріне жасалған тілдік жіктеулер жөнінде тұжырым жасауға дағдыланады. Жеке түркі тілдерінің зерттелу жайы мен дыбыстық, лексикалық, грамматикалық құрылысындағы негізгі белгілері сияқты мәселелерді талдай алу құзыреті болады.

«Қазақ әдебиетіндегі уақыт және кеңістік проблемасы» пәніні негізінде қазақ әдебиетінің теориялық мәнде тексерілуі мен іркілістерін, зерттеу және әдіснамалық тәсілдерін меңгереді. Қазақтың ұлттық әдеби теориялық, сыншылдық-эстетикалық ой-пікірінің алғашқы ояна бастаған кезінен бастап, туу, қалыптасу жолы жөнінде білім алады. Аталған пәнді оқу барысында әдебиеттану ғылымындағы уақыт пен кеңістік проблемасы жөнінде ой қорытатын дағдысы қалыптасады. Магистранттар қазақтың сыншылдық-эстетикалық ой-пікірдің әдіснамалық мәселелері және хромотоп; ұлттық сыншылдық ой-пікірдің әдіснамалық кемшілігі мен жетістіктері; уақыт пен кеңістік және сыншылдық ой-пікірлер туралы мағлұмат алып, аталған жайттарды саралау құзыретіне ие болады.

Нормативті қазақ тілінде қолданылған тілдік құралдардың мағынасын, мәнін, эстетикалық қызметін айқындай алу, көркем шығарманы талдаудың жолдары мен әдістерін меңгеру. Қазақ тілінің нормативті грамматикасын, көркем мәтін және оның түзілу заңдылықтарын, ондағы тілдік құралдардың көркем мазмұнды бейнелеуге қатысын білу Нормативті қазақ тілінің қызметін, өмір сүру формаларын, сөздің айтылуы мен жазылуын, дыбыс, әріп, фонема, үндестік заңы туралы, орфография туралы түсінік, олардың ерекшелігін айқындай. Нормативті қазақ тілі фонетикалық дыбыс алмасуларына жатпайтын құбылыстардың сырын, морфологиялық қосымшалардың жалғану ерекшеліктерін ұғыну

Қазақ әдебиетінің теориялық және монографиялық еңбектердегі зерттелу мәселелерін жүйелі түрде меңгереді. Әдебиеттану ғылымының қалыптасу кезеңінен бастап, күні бүгінге дейінгі аралықтағы өзекті мәселелерін біледі. Магистранттар әдебиеттануға кіріспе, әдебиет теориясы пәндерін меңгерген және әдебиеттану ғылымы және оның әдіснамасы, әлемдік әдебиеттанудағы ғылыми мектептер, олардың ғылыми зерттеудегі бағыттары, әдіс-тәсілдері жайлы зерттеушілік дағдысы қалыптасады. Әдебиеттануға кіріспе, әдебиет теориясы, қазақ әдебиетінің тарихы, қазақ әдебиеті сынының тарихы, орыс әдебиетінің тарихы, методологиялық мәселелері жөнінде білімділік құзыретіне ие болады.

Түркітану мәселелеріндегі оқылым, тыңдалым, айтылым сөйлеу әрекеттерін меңгерту. Түркітану мәселелерін үйренуге қажетті мәтіндер оқудың, жаттығулар жасаудың, аударма жасаудың практикалық дағдыларын қалыптастыра білу. Түркітану мәселелерінде диалог және монолог түрінде сөйлеудің дағдысын жетілдіріп шығару. Түркітану мәселелеріндегі теориялық білімді іс жүзінде қолдана білу дағдыларын қалыптастыруда құзыретті болу

«Түркі тілдерін диахронды, синхронды зерттеу» пәнінің мақсаты - түркі тілдері, олардың жалпы сипаты, жеке түркі тілдерінің өзіндік ерекшеліктерін жан-жақты, терең меңгерту. Түркі тілдерін диахронды, синхронды зерттеу тақырыптары мен мазмұны бойынша ғылыми негізде, жүйелі білім алуына бағыт беріп, туыстас тілдердің ерекшеліктерінен кең түрде мәлімет алуларына жағдай туғыза білу. Түркі тілдерін диахронды, синхронды зерттеуді оқыту арқылы болашақтың білімді де, білікті тіл мамандарын ғылыми-теориялық тұрғыдан терең қаралуына дағдылы болу. Түркі тілдерін диахронды, синхронды зерттеудің өзіндік ерекшеліктерін жан-жақты, терең білуге құзыретті болу.

Тәуелсіздік жылдарындағы қазақ әдебиетінің негізгі даму бағыттарынан жан-жақты хабардар болып, сыни көзқарастарын қалыптастырады. Тәуелсіздік жылдарындағы қазақ әдебиетінің негізгі даму бағыттарын айқынбап, оның ұлттық әдебиеттану ғылымынан алар орнын анықтап, өзіндік теориялық тұжырымдарын қалыптастырады. Магистранттар қазақ әдебиеті тарихындағы тәуелсіздік тұсында жазылған прозалық, поэзиялық, драмалық туындыларды талдап, таразылай алатын дағдыға ие болады. Тәуелсіздік тұсында жазылған көркем шығармалардың табиғатын танып, өз бетінше теориялық тұрғыдан талдай алатын білімділік құзыретіне ие болады.

Функционалды тіл білімінің өркендеуіне орай тіл білімі ғылымында қалыптасқан жаңа бағыттар жөнінде жан-жақты мәлімет меңгереді. Қазақ лингвистикасында қалыптасқан бағыттар туралы ғылыми пайымдаулармен танысып, олар жөніндегі теориялық тұжырымдарды біледі. Қазіргі қалыптасып отырған жаңа бағыттарға байланысты әдебиеттерді оқуға және өздігінен ізденуге дағдыланады. Қазақ лингвистикасында қалыптасып отырған жаңа бағыттар жөнінде, атап айтқанда, психолингвистика, когнитивтік лингвистика, паралингвистика, этнолингвистика, прагмалингвистика туралы ой қорытуға құзыретті болады.

Ұлттық әдебиеттегі роман жанрының қалыптасуы, тәуелсіздік жылдарындағы әдебиетпен өзара сабақтастығын меңгереді. Проза жанрының дамуындағы іркілістер мен ізденістердің сыр-сипатын танып біледі. Тәуелсіздік тұсындағы әдебиеттің даму жолдарын бағамдау, әдеби-теориялық талдау жасауды меңгеру. Прозалық туындыларды әдеби талдау жолын игеру, әдебиеттің ұлттық сипатын танып, білу негізінде талдау жасай алу құзыреті қалыптасады.

Қазіргі қазақ прозасының типологиясын тақырыптық, мазмұндық тұрғыдан топтастыра отырып меңгереді. Қазіргі қазақ прозасындағы ағымдар мен бағыттардың сыр-сипатын танып, білуге үйренеді. Ұлттық прозаның даму

Ұлттық әдебиеттегі роман жанрының қалыптасуы, тәуелсіздік жылдарындағы әдебиетпен өзара сабақтастығын меңгереді. Проза жанрының дамуындағы іркілістер мен ізденістердің сы��-сипатын танып біледі. Тәуелсіздік тұсындағы әдебиеттің даму жолдарын бағамдау, әдеби-теориялық талдау жасауды меңгеру. Прозалық туындыларды әдеби талдау жолын игеру, әдебиеттің ұлттық сипатын танып, білу негізінде талдау жасай алу құзыреті қалыптасады.

Тіл біліміндегі функционалды синтаксис мәселелерін меңгереді; сөйлеу тілі элементтері мен жазба тіл деректерін бір-бірінен ажырата алу және тілде қолдана білу. функционалды синтаксис саласына қатысты ғылыми еңбектерді саралай алу дағдылары, тілдік талдаулар жасай білу, алған теориялық білімдерін практикада қолдана білуге, сөйлесім әрекетінің тілдік бірліктерін орынды қолдана білу.

Мәтін лингвистикасының негізгі мәселелері мен ұғымдарын меңгереді: Мәтін параметрлерін, мәтін бірліктерін; Мәтінді талдай білу, мәтін категорияларын анықтау мәтін бірліктерін грамматикалық және семантикалық тұрғыдан зерттей білу; алған теориялық білімдерін практикада қолдана білу.

Тәуелсіздік жылдарындағы қазақ әдебиетінің негізгі даму бағыттарынан жан-жақты хабардар болып, сыни көзқарастарын қалыптастырады. Тәуелсіздік жылдарындағы қазақ әдебиетінің негізгі даму бағыттарын айқынбап, оның ұлттық әдебиеттану ғылымынан алар орнын анықтап, өзіндік теориялық тұжырымдарын қалыптастырады. Магистранттар қазақ әдебиеті тарихындағы тәуелсіздік тұсында жазылған прозалық, поэзиялық, драмалық туындыларды талдап, таразылай алатын дағдыға ие болады.

Қазақ тіліндегі этнолингвистиканың даму жолдары жайлы теориялық материалдарды; қазақ тіліндегі этнолингвистиканың даму жолдары туралы; қазақ тіліндегі этнолингвистиканың даму жолдарына қатысты материалдарды талдау дағдысы; меңгерген теориялық білімін іс жүзінде пайдалана білу.

Ғасырлар тоғысындағы қазақ әдебиетінің жаңа даму бетбұрысын меңгереді. Әдеби ағымдар мен бағытттардың сыр сипатын, қамылып отырған кезеңдегі қаламгерлер шығармаларының поэтикасы мен стиль даралығын біледі. Хронологиялық жүйені сақтай отырып, әдеби-теориялық тұрғыдан ғылыми, жүйелі талдаулар жасауға дағдыланады. Көркем мәтінді әдеби талдаудың тарихын, міндет-мақсаттарын және мазмұн мен эстетикалық тәсілдерді айыра білу, дүниетаным мен эстетизмді тани білу, талдау жасай алу құзыреті кемелденеді.

Қазақ тіліндегі синкретизм құбылысы жайлы теориялық білім меңгереді., синкретизм құбылысы жайлы академиялық деңгейде білім алады. синкретизм құбылысына қатысты материалдар��ы талдауға, тәжірибе жүзінде еркін пайдалануға және оны оқытуға іскерлік жағынан дағдыланады. қазақ тіліндегі синкретизм құбылысы жайлы ғылыми пайым жасауға дағдыланған магистранттардың ғылыми ой қорыту, тұжырым жасау және өзіндік тұжырымға келу машығы артады. Осы арқылы кәсіби құзыреті жағынан жетіле түседі.

«Қазақ әдебиетіндегі дәстүр және жаңашылдық» таңдау пәні аясында соңғы онжылдықтар белестерінде жазылған романдарды тарихи шындық пен дәстүр және жаңашылдық, көркемд��к шешім поэтикасы заңдылықтары бойынша саралап қарастыру – басты мақсат. Қазақ романдардағы өмір шындығының тарихи шындықпен бейнеленуі, тарихилықтың көркемдік шындыққа негіз болуының ерекшеліктері, реалистік сипат пен көркемдік қиял жинақтауларының сабақтастығы, тарихи тұлғалар мен оқиғалардың көркемдік шешіммен жинақтала бейнеленуі т.б. мәселелерді білу Бұл курсты бастау үшін магистранттардың қазақ әдебиетінің тарихынан, әдебиеттану ғылымының тарихынан қажетті білімдері болуы керек Қазіргі қазақ әдебиеті, әдебиет теориясы, қазақ әдебие��інің тарихы, қазақ әдебиеті сынының тарихы пәндерінен білім құзыреттілігің болуы.

Академиялық грамматика теориясы қамтып жатқан фонетика, морфонология, лексикология, сөзжасам, морфология және синтаксис жайлы теориялық білім меңгереді. Тілдің жекелеген салаларының әрқайсысы жайлы академиялық деңгейде білім алады. Грамматика теориясын тәжірибе жүзінде еркін пайдалануға және оны оқытуға іскерлік жағынан дағдыланады. Грамматика теориясы жайлы ғылыми пайым жасауға дағдыланған магистранттардың ғылыми ой қорыту, тұжырым жасау және өзіндік тұжырымға келу машығы артады. Осы арқылы кәсіби құзыреті жағынан жетіле түседі.

Ғылым тарихы мен философиясында ғылымның пайда болуы мен дамуын, ғылыми теориялары мен әдістерінің өзгертілуін жан-жақтан және терең талдау жүргізуге дағдыланады. Шет тілін лексикалық деңгейде және грамматика теориясын меңгереді. Коммуникативті қарым-қатынас жағдаяттарында ауызша екі жақты аудару үшін сөйлеу әрекетінің барлық түрлерін біледі. Педагогика мен психологияда педагогиканың даму жолдары мен оған үлес қосқан ғалымдардың еңбектерін біледі, әрі психолог ретінде тәрбиеші, мұғалім, ата-аналарды баланың психикалық даму шарттарымен танысады.

Әдебиет тарихын дәуірлеудің теориялық негіздерінде отандық әдебиеттанудағы ғылыми-зерттеушілік ізденістердің тәжірибелерін үйренеді. Ұлттық әдеби теориясының қалыптасу тарихы әлемдік ғылыми ізденістердің соңғы жаңалықтарын үйренеді. Ұлттық әдебиеттану ғылымының тарихында осы бағыттағы жетістіктер мен іркілістер жан-жақты зерделеніп, меңгертіледі. Қазақ әдебиетіндегі уақыт және кеңістік проблемасы пәнін оқу барысында әдебиеттану ғылымы жөнінде ой қорытуға дағдыланады. Салыстырмалы әдебиеттану: көркемдік-эстетикалық ерекшеліктерінде қазақ әдебиетінің әлемнің басқа халықтары әдебиетімен байланысын меңгереді. Әдебиеттану ғылымының өзекті мәселелері әдебиеттануға кіріспе, әдебиет теориясы, қазақ әдебиетінің тарихы және қазақ әдебиеті сынының тарихы туралы мағлұматқа ие болады.

Түркі тілдерін тарихи-салыстырмалы зерттеу түркі тілдері, оның аясындағы түркі жазба ескерткіштері, түркі тілдерінің салыстырмалы грамматикасын меңгереді. Түркі тілдерін диахронды, синхронды зерттеуде туыстас тілдердің ерекшеліктерінен кең түрде мәлімет алуларына жағдай туғызады. Түркітану мәселелерінде үйренуге қажетті мәтіндер оқудың, жаттығулар жасаудың, аударма жасаудың практикалық дағдыларын қалыптастыра біледі.

Әдебиеттану ғылымының өзекті мәселелері әдебиеттануға кіріспе, әдебиет теориясы, қазақ әдебиетінің тарихы және қазақ әдебиеті сынының тарихы туралы мағлұматқа ие болады. Қазақ әдебиеті тарихындағы ақтаңдақтар еңбектерін теориялық тұрғыдан меңгеріп, әлемдік әдебиеттанудағы зерттеушілік дағдыларын қалыптастырады. Тәуелсіздік жылдарындағы қазақ әдебиетінің негізгі даму бағыттарынан жан-жақты хабардар болып, сыни көзқарастарын қалыптастырады.

Тілдің тарихын дәуірлеудің теориялық негіздері пәнін оқуда әр дәуірдің өзіндік ерекшеліктерінің анықтауға дағдыланады. Тәуелсіздік жылдарындағы қазақ әдебиетінің даму тенденциялары қазақ әдебиетінің негізгі даму бағыттарын меңгереді.

Қазақ тарихи романы: жеке тұлғаның философиялық мәнінде ұлттық әдебиеттегі роман жанрының қалыптасуын меңгереді. Қазақ әдебиетіндегі дәстүр және жаңашылдық пәні аясында өмір шындығының тарихи шындықпен бейнеленуі туралы мәселелерді біледі. ХХ-ХХІ ғасырлар межесіндегі қазақ әдебиеті ғасырлар тоғысындағы қазақ әдебиетінің жаңа даму бетбұрысын меңгереді. Тәуелсіз жылдардағы қазақ романы тәуелсіздік тұсындағы әдебиеттің даму жолдарын бағамдау, әдеби-теориялық талдау жасауды үйренеді. Қазіргі қазақ прозасындағы ағымдар мен бағыттардың сыр-сипатын тануға дағдыланады.

Қазақ лингвистикасындағы жаңа бағыттар психолингвистика, когнитивтік лингвистика, паралингвистика, этнолингвистика, прагмалингвистика туралы ой-тұжырым жасай алады. Қазақ этнолингвистикасының даму жолдары жайлы теориялық материалдармен танысады. Қазақ тіліндегі синкретизм құбылысына қатысты материалдарды талдауға, тәжірибе жүзінде еркін пайдалануға және оны оқытуға іскерлік жағынан дағдыланады.

Қазақ тілі синтаксистік құрылысындағы үнемдеу құбылыстарының жолдары мен себептерін меңгереді. Аяқталмаған сөйлемдердің ақпараттық ауқымы туралы түсінікті меңгереді. Құрылымдық толымсыздық және грамматикалық мүшелер туралы түсінікті меңгереді. Ғылыми аударманың негіздері аударманы тілдік жағынан қарауда дәлдікке, деректі нақтылыққа дағдыланады. Ғылыми мәтіннің прагматикалық мәселелері аударма ғылымының теориясы мен практикасын меңгертеді. Арнайы мақсаттардағы қазақ тілі көркем шығарманы талдаудың жолдары мен әдістерін меңгеру. жалғану ерекшеліктерін ұғыну

Көркем әдебиетті зерттеудің ғылыми-теориялық принциптерінде ғылыми зерттеу ісін жоспарлау мен ұйымдастыруға үйретеді. Лириканы ғылыми зерттеу принциптерін оқытуда мазмұн мен форма бірлігін сақтау дағдыланады. Драмалық жанрлар теориясында драмалық шығармаларға тікелей қатысты акт, көрініс, шегініс, монолог, диалог т.б. әдеби-теориялық ұғымдар қызметін меңгереді.

Академиялық грамматика теориясы пәні грамматика теориясын тәжірибе жүзінде еркін пайдалануға, оны оқытуға іскерлік жағынан дағдыландырады. Мәтін синтаксисі лингвистикасының негізгі мәселелері мен ұғымдарын меңгереді. Сөйлеу тілі синтаксисі тіл біліміндегі функционалды синтаксис мәселелерін меңгереді.