6B05202 Экология және қоршаған ортаны қорғау (су шаруашылығында) в Mardan Saparbaev Instityty

Математиканың негізгі ұғымдарын, заңдарын түсіндіреді. Сандар мен оларға қолданылатын амалдарды, шамаларды, есептерді, ықтималдықтарды, математикалық статистика элементтерін біріктіруді, олардың өзара байланысымен, өзара әсерлесуін жүзеге асыруын көрсетеді. Алған білімін кәсіби бағытында есептерді шешуде қолданады. Теоремалардың дәлелдемелерін, теңдеулердің шешімдерін талдайды. Әртүрлі әдістер бойынша тапқан шешімдерді салыстырып, оларды бағалап тиімді шешімді табуға ықпал етеді.

а) Пән студенттердің экологиялық дүниетанымын және тіршілік қауіпсіздігі бойынша зиянсыз, әрі қауіпсіз өмір сүрудің негізгі білімдерін қалыптастыруға, табиғат пен қоғамның өзара әрекеттесуінің негізгі заңдылықтарын, табиғи, техногендік және әлеуметтік сипаттағы қауіпті және төтенше жағдайларда адамның қауіпсіз іс-әрекетін, азаматтық қорғаныстың мақсатын, құрылымын, міндеттерін білуге бағытталған.

б) Курс бизнесті жүргізу дағдыларын теориялық зерделеуге және практикалық қолдануға, студенттердің жалпы экономикалық және басқарушылық дайындығын қамтамасыз етуге, кәсіпкерлік қызметтің мәні мен ұйымдастырушылық аспектілері және оның экономиканы дамытудағы мақсаты туралы білімді қалыптастыруға, нарықтық қатынастарға сәтті қатысу мәселелері бойынша кәсіпкерлік қызмет тәсілдерін зерделеуге бағытталған.

Пән білімалушылардың кәсіби көзқарасын қалыптастыру, кәсіби білім алуға және білімалушыларда негізгі экологиялық заңдар мен тұжырымдамалар туралы ғылыми теориялық ақпаратты білуге, тірі ағзалардың бір-бірімен қарым-қатынасын және олардың тіршілік ортасы жайлы заңдылықтарды ашып көрсетуге, ғаламдық экологиялық мәселелердің болмысымен, туындау себептерімен және осы мәселелерді шешу жолдарын таныстыруға бағытталған.

Пән білімалушылардың негізгі физикалық ұғымдарды, заңдарды, әлемнің физикалық құрылымы туралы негізгі түсініктері мен әлемнің физикалық бейнесін, физикалық табиғаты туралы, физикалық құбылыстардың қасиеттерін сипаттайтын теориялық модельдер мен заңдарды және сәулелердің затпен өзара әрекеттесуінің принциптерін білуге, физикалық заңдылықтардың практикалық қолданылуы қағидаларымен таныстыруға бағытталған.

Маңызды химиялық өндірістер технологиясына қолданатын химиялық реакциялар туралы және химиялық технологияның негізгі ұғымдары мен білімдерін қалыптастырады. Химиялық өндірістің барлық процестерінің, сонымен қатар химиялық өндірістің жабдықтары мен негізгі үрдістерінің өзара байланысын зерттейді.

Қазіргі аналитикалық химияның құрылымын және оның негізгі түсініктерін түсіндіреді. Аналитикалық химияның теориялық негіздерін, заттардық химиялық құрамын, сандық және сапалық анализдің талдауларын қарастырады. Физикалық химияның негізгі түсініктерін және заңдарын, функцияларын, тепе-теңдік жүйелерін сипаттайды. Коллоидты қосылыстар жүйелерінің табиғатта маңызын, жүйелердің жіктелуін анықтайды. Катализ туралы ұғымдар мен каталитикалық жүйелердегі катализатордың белсенділігін түсіндіреді.

Пән экологиялық және өндірістік орта мен олардың қауіпсіздігі арасындағы өзара байланысты, оларды сәйкестендіру тәсілдері мен өлшемдерін, экологиялық және өндірістік сферадағы жағымсыз элементтердің әсерін төмендету мен алдын-алудың негізгі әдістерін, өмір тіршілігінің факторларын бақылау мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жағдайларды нормалау, сонымен бірге төтенше жағдайлардың мониторингін, болжау және жою шараларын әзірлеу ұғымдарын қалыптастырады.

Пән студенттердің кеңістіктік пішіндерді жазықтықта бейнелеудің негізгі әдістерін меңгертеді, кеңістіктік ойлау, кеңістіктік пішіндердің графикалық модельдері негізінде конструктивті-геометриялық ойлауын дамытады. Сызбаларды оқуға және орындауға, эскиздерді, кеңістіктік пішіндерді жазықтықта бейнелеудің және пішіндердің графикалық моделдерін т.б., сызбаларын орындап, оларды Auto CAD графикалық жүйесінде 2D және 3D сызбаларды сызу дағдыларын қалыптастырады.

Курс тірі организмдер мен тіршілік ету ортасы арасындағы жалпы заңдылықтарды зерттейді. Табиғатты ұтымды пайдалану, экологиялық процестерді талдау принциптерін зерттейді. Қоршаған ортаға антропогендік әсермен байланысты экологиялық процестерді талдайды. Биогендік және абиогендік ғаламдық биогеохимиялық тізбектерді қарастырады. Тірі организмдердің тіршілік ету ортасымен байланысын зерттейді.

Микроағзалардың құрылымдық ерекшеліктерін, жіктелу принциптерін түсіндіреді. Микроағзалардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы жайындағы білімді сипаттайды. Микробиология саласындағы жетістіктердің перспективалары туралы ақпаратты тұжырымдайды. Микроағзалардың экология, ауыл шаруашылығы, тамақтану және химиялық өндірістердегі қолдану әдістерін талдайды.

Адамның қоршаған ортамен өзара әрекеттесу заңдылықтарын түсіндіреді. Биосфераның, қоғамның және адамзат өркениетінің дамуын қарастырады. Қоғам мен табиғат қатынастарын пайдалану дағдыларын қалыптастырады. Адамның қоршаған ортаға антропогендік әсеріне байланысты проблемаларды талдайды. Қоғамдағы тұрақты даму мен жағдаяттарды талқылайды. Адамдардың санасында экологиялық этика негіздерін қалыптастырады.

Пән жылуэнергетикада, отын-энергетикалық кешенінде, өнеркәсіп салаларында, көлікте, аграрлық кәсіпорындарда, тұрмыстық-коммуналдық секторда энергияны үнемдеу және қайталанатын дәстүрлі емес энергия көздерін қолдану жөнінде білімдерін және дағдыларын қалыптастырады. Қазіргі кезде Қазақстан Республикасындағы энергияны үнемдеу және энергияның баламалы көздерін пайдалану мәселелерімен таныстырады. Энергоресурстарды тиімді пайдалануға бағытталған өндірістік, техникалық және экономикалық тетіктерді үйретеді.

Биосфераның қалыптасу заңдылықтары мен негізгі функцияларын сипаттайды. Экологиялық жағдайдағы топырақтың өзгеруі мен қасиеттерінің заңдылықтарын түсіндіреді. Шаруашылықта топырақ ресурстарын пайдалану кезінде топырақ құнарлылығын арттыру тәсілдерін ұсынады. Топырақ түзілу процесінде биологиялық факторларды талдайды. Топырақты адам еңбегін қолдану ортасы ретінде зерттейді.

Гидросфераның негізгі экожүйелерінің құрылымын сипаттайды. Экожүйелердің қоршаған ортаға әсер ететін негізгі факторларын анықтайды. Антропогендік жағдайлардың су экожүйелеріне әсерін талдайды. Судың экожүйесіне антропогендік жағдайлардың әсерін талдайды. Су экожүйесінің құрылымдық-функционалдық жұмысын, сонымен қатар су организмдері мен қоршаған орта арасындағы қарым-қатынастарды, өзара байланыстарды мен зерттейді.

Биотехнологияның негізгі ұстанымдарымен, сыртқы ортаның объектілерін тазарту үшін қолданылатын биореактор түрлерімен таныстырады. Табиғаттағы зат алмасу процестеріне белсенді қатысуы нәтижесінде табиғи тепе-теңдіктің сақталуына әсер тигізетін микроағзалардың маңыздылығын көрсетеді. Микроағзалардың мүмкіндіктері мен оларды биотехнологияда ағынды суларды тазарту, биогаз алу және қоршаған ортану сауықтандыру үшін қолдануы туралы түсінік қалыптастырады.

Пән жерасты суларын экожүйенің компоненті ретінде қарастырады, сонымен қатар инженерлік бағытқа ие, табиғи суларды басқару шараларын анықтайды. Жер асты суларының экожүйелердің басқа компоненттерімен (биогеоценоздар) өзара әрекеттесу процестерін қалыптастырудың жалпы және жеке мәселелерін: табиғи және бұзылған жағдайларда атмосфера, жер үсті сулары, топырақ және биота қарастырады.

Табиғи және ағынды суларды тазарту әдістерін қарастырады. Ағынды сулардың жіктелуін және оларды тазарту әдістерін талдайды. Ағынды суларды тазарту әдістері бойынша ғылыми зерттеулерде инновациялық технологияларды ұйымдастыруды және қолдануды жоспарлайды. Табиғи сулардағы заттар мен заттар арасында болатын физика-химиялық процестер туралы қазіргі заманғы идеяларды ұсынады.

Пән студенттерде климат және оның типтері, қалыптасуы, жер бетінде таралуы және уақыт бойынша өзгеруі, жердегі атмосфераның құрамы мен құрылысы, негізгі атмосфералық процестер, жердің сәуле және жылу тепе-теңдігі, жер бетіндегі радиациялық және жылу балансы, атмосферадағы ылғал айналымы, атмосферадағы циркуляция, жер бетінің климаты туралы білімді қалыптастырады.

Өнеркәсіптік өндірістің өсу жағдайындағы, қоршаған ортаның сапасын сақтауға бағытталған, ғылыми тұрғыдан дәлелденген инженерлік-техникалық шаралардың жүйесін оқытады. Пайдаланылатын отынның және оны жағуды ұйымдастырудың оның түріне байланысты болатындығын, сулы және ауа бассейндерінің жағдайын қарастырады. Шаң-газ ұстау және су тазарту қондырғыларды пайдалануды бақылау жасауды ұйымдастыруды зерттейді.

Пән білім алушыларда қоршаған ортаны қорғау және табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану үшін әртүрлі шаруашылық салаларында және аумақтық-өндірістік кешендерде қолданылатын табиғатты қорғау конструкциясы мен құрылыстар туралы білімдерін қалыптастырады. Инженерлік конструкциялармен және табиғат қорғау құрылыстарымен теориялық және нақты таныстырады. Табиғатты ұтымды пайдалану, қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ету дағдыларын қалыптастырады.

Пән деректерді көрнекі көрсетудің және оларды талдауға арналған құралдардың сан-алуан түрлерінің есебінен көптеген ғылыми, практикалық және басқару мәселелерін тиімді және жедел шешудің басты элементі болып саналады. Географиялық ақпараттық жүйелер өз бағытын дамыта отырып, ақпараттық технологиялармен шешілетін көптұрғыдағы мәселелерді шешуді қарастырады.

Экологиялық заңдарды, оларды қолдану тетіктерін түсіндіреді. ҚР экологиялық құқығын насихаттау шарттарын түсіндіреді. Экологиялық-құқықтық нормаларды практикада қолдануды, экологиялық құқық режимін реттеуді және қоршаған табиғи ортаны қорғауды қалыптастырады. Табиғатты пайдалану мен қоршаған ортаны қорғаудың құқықтық ерекшеліктерін сипаттайды. Қоршаған әлемнің құқықтық жағдайын зерттейді.

Пән білімалушылардың жалпы гидрохимия ұғымдарын, сулы ортаның құрамы мен химиялық процестерін немесе табиғи сулардың химиялық жағдайын, судың химиялық құрамын зерттеуге, қоршаған ортада биологиялық, химиялық, физикалық процестердің әсерінен жүретін табиғи сулардың химиялық өзгерістерін, судың қазіргі кездегі мәселелерін білуге бағытталған.

Жер қыртысы, ішкі қабаттары, олардың құрамы, құрылысы, қозғалысы, даму тарихы, кен байлықтарының пайда болуы мен орналасу заңдылықтары туралы сипаттайды. Тау жыныстарының сулы-физикалық және коллекторлық қасиеттері, олардың табиғи және жасанды факторларының ықпалынан өзгерулерін, сонымен қатар, гидрогеологиялық қасиеттері, жерасты гидросферасының құрылысы, жерасты суларының негізгі түрлері, олардың қасиеттері мен өзара байланысы туралы білімді қалыптастырады.

Су ресурстарын ұтымды пайдалану мен қорғауды, ағынды суларды тазалау әдістері мен жабдықтарының жұмыс жасау қағидаттарын және судың органолептикалық қасиеттері мен биологиялық көрсеткіштері туралы кешенді білімді қалыптастырады. Ағынды судың тазалаудың тиімділігін және технологиялық сызбаны зерделеуді түсіндіреді.

Ресурстарды тиімді пайдалану бойынша шығармашылық ізденіс дағдыларын үйретеді.Табиғи қорлардың топтарын, оларды қолдануды, қорғаныс шараларын сипаттайды. Ресурстар тиімділігінің теориялық негізін анықтайтын көрсеткіштерді зерттейді. Кәсіби салада табиғи ортаны қорғау саласындағы ресурстарды әзірлеу, ұтымды пайдалану ерекшеліктерін талдайды.

Қалдықтардың жай-күйі мен әсерінің сапасы туралы жалпы ережелерді сипаттайды. Қоршаған ортаның жай-күйіне бағалау жүргізу үшін қажетті шешімдерді іздестіруді талдайды, қалдықтарды бағалау мәселелері бойынша деректерді салыстырады. Қалдықтардың қоршаған орта сапасына әсерін зерттеу нәтижелерін зерделейді. Қоршаған ортаның жай-күйін бағалау көрсеткіштерін жинақтайды.

Өндіріс және тұтыну қалдықтары жүйесін ұйымдастыруды түсіндіреді. Өндіріс және тұтыну қалдықтарын қайта өңдеу және кәдеге жарату технологиясы туралы ғылыми-техникалық ақпараттың негізгі көздерін, қалдықтарды басқару саласындағы ғылыми-техникалық ақпарат көздерін талдайды.Аймақ деңгейінде қалдықтарды өңдеу мәселелерін және оның ғылыми әдіснамасын зерттейді.

Пән білім алушылардың өзіндік зерттеу жобаларын іске асыру және халықаралық академиялық қоғамдастық нормаларына сәйкес олардың нәтижелерін жазбаша нысанда ұсыну, зерттеу әдістерін қолдану, өз зерттеу ережелерін дәлелді баяндау, өз ғылыми жобасын іске асыру үшін тиісті құралдарды таңдау қабілеттерін дамытуға бағытталған.

Қоршаған ортаға әсер ететін антропогендік факторларды қарастырады. Ақпараттық деректерді жергілікті, өңірлік және жаһандық деңгейлерде жүйелейді. Аумақтық экологиялық бағалау бойынша білімді қалыптастырады. Жергілікті деңгейде табиғи орта сапасын бағалайды және сараптама жүргізеді. Мониторингтік бақылау бойынша экологиялық ақпараттық дереккөздерді жинақтайды. Табиғи ортаның физикалық жағдайы мен сапасына аудит жүргізуді қарастырады.

Су ресурстарының құрылымы, ондағы тірі ағзалардың биотикалық қарым-қатынастары, өзгеріске ұшырауы, табиғаттағы судың айналымы негіздерін меңгереді. Суды тиімді пайдалану бойынша ұлттық, халықаралық бағдарламалар, жобалар мәліметтерін, жер беті және жер асты су қорларының жағдайын сипаттайды. Су ресурстарына қатысты ақпараттық мәліметтерді анықтайды.

Пән су және құрлық экожүйелерін қорғауды меңгеруге, олардың өсімдік және жануарлар әлемін зерттеуге, экожүйелер функциясы мен құрылымының бұзылуын жою бойынша, негізгі локальді, аймақтық экологиялық мәселелер мен рационалды өлшемдерді анықтауға, жер үсті және су экожүйелерін қорғау саласындағы заңнамалық база мен жер шарының жерүсті және су экожүйелерінің қазіргі жай-күйі мәселелерін талдауға бағытталған.

Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жағдайына қатысты ақпаратты түсіндіреді. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жағдайын бақылау әдістерін талдайды. Қоршаған орта объектілерінде жүргізілетін әдістердің маңыздылығын айқындайды. Табиғи аумақтарды қорғау үшін құрылған ұйымдар туралы мәліметтерді қарайды. Далалық зерттеулер жүргізу дағдыларын қалыптастырады. Табиғи ортадағы зерттеу нәтижелерін бағалайды.

Пән білім алушыларда қоршаған ортаға антропогендік әсердің мөлшері мен салдары туралы түсінік және жүйелі ойлау, қоршаған ортаға әсерді бағалау дағдыларын қалыптастырады. Техногендік жүйелердің табиғатқа және адамға жүйелі әсер етуінен де, сондай-ақ төтенше авариялық жағдайлармен байланысты әсер етуден де ықтимал теріс салдарларды сандық бағалау қағидаларымен таныстырады.

Қоршаған ортаға әсерді бағалау мәселелері бойынша жалпы деректерді сипаттайды. Қоршаған орта жағдайының сапасы туралы жалпы көрсеткіштерді қарастырады. Қоршаған ортаға әсерді бағалау бойынша ұсыныстарды жинақтайды. Қоршаған ортаның жай-күйін бағалау бойынша қажетті шешімдерді талдайды. Қоршаған орта объектілерін зерттейді.

Тауарлық сараптама жүргізудің жағдайын және құжаттарды жүргізу ретін үйретеді. Тұтынатын тауарлардағы ақауларды табу әдісін анықтайды, олардың табиғатын және пайда болу себептерін анықтайды. Тұтынатын тауарлардың сапасыз болмауы үшін сараптама жасау әдісін үйретеді.

Химиялық элементтердің биогендік және абигендік ғаламдық биогеохимиялық тізбектерін сипаттайды. Ғаламдық экологиялық проблемаларды, трансформацияны және тірі организмдерге әсер ету факторларын анықтайды. Табиғи объектілердегі аналитикалық анықтауға арналған токсиканттарды сипаттайды. Қоршаған ортаның зиянды факторларының деңгейін салыстырады. Ауаның, судың және топырақтың, өнеркәсіптік кәсіпорындар мен көлік шығарындыларының сынамаларын зерттейді.

Биосфераға деген адамның тіршілік әрекетінің заманауи көзқарастарын түсіндіреді. Алынған теориялық білімді практикалық және ғылыми-зерттеу жұмыстарында қолдану дағдыларын қалыптастырады. Жердегі, судағы және атмосфералық жүйелерді оқытады және олардың бір-бірімен байланысу әрекеттерін түсіндіреді. Биосфераның заманауи және перспективтік жағдайын зерттейді.

Өндірістік саланың негізгі сипаттамаларын бағалайды. Өндіріс көздері мен қоршаған орта ресурстары арасындағы байланыс сипатын сипаттайды. Адам мен табиғат арасындағы байланысты түсіну дағдыларын қалыптастырады. Өндіріс көздерінен бөлінетін зиянды заттардың жағымсыз әсерлерін талдайды. Өнеркәсіптік шығарындылардың қоршаған ортаға зиянды әсерін азайту жолдарын түсіндіреді.

Атмосфераның құрылымы мен құрамы туралы негізгі білімді қалыптастырады. Физикалық және химиялық процестер мен климатты анықтайтын негізгі факторлармен таныстырады. Атмосфера туралы ілімнің негізгі теорияларын түсіндіреді. Ауа бассейнін қорғау үшін экологиялық ақпаратты талдайды және синтездейді.

Экологиялық қауіптілік жобасының шарттарын, экологиялық сараптама рәсімдерінің мазмұны мен реттілігін түсіндіреді. Сараптамаға ұсынылатын құжаттардың сапасын, қажетті құжаттарды дайындауды және шешім қабылдауды бағалайды. Шаруашылық қызметте жобаларды орындау дағдыларын қалыптастырады, экологиялық сараптамалардың жүргізілуін бағалау (бақылау) қызметі ретінде сипаттайды. Шаруашылық қызметтің қоршаған ортаға әсерін зерттейді.

Организмдердегі биохимиялық процестердің ерекшелігін және элементтердің биогеохимиялық өзгерістерін түсіндіреді. Биосфераның биогеохимиялық құрылымын қарастырады, химиялық элементтердің орнын анықтайды. Тіршілік ету ортасының популяциялық және экожүйелік деңгейлерінде пайдалану дағдыларын қалыптастырады. Қоршаған ортаның улы заттармен ластануын талдайды. Қоршаған орта сапасының биоиндикациясын қорытындылайды. Қоршаған орта мен биотаның биогеохимиялық жағдайын бағалайды.

Қоршаған ортаны қорғау бойынша нормативтік құжаттармен таныстырады. Экологиялық сараптама және қоршаған ортаны қорғау саласындағы ҚР заңдарын түсіндіреді. Экологиялық сараптама, аудит жүргізу принциптерін қолдану дағдыларын қалыптастырады. Қоршаған орта сапасының нормалары мен ережелерін, нормативтерін қарайды. Қоршаған орта сапасын бақылаудың теориялық және практикалық дағдыларын нақты жағдайларда қолдануға үйретеді.

Бұл пән үлкен қалалардағы экологиялық мәселелерді зерттейді. Және оларды шешудің тиімді жолдарын жасайды. Экологияға жаңа бағыттар жасайды, зерттеу нысаны болып урбанизацияланған ортадағы адам болып саналады. Табиғат қоршауында өмір сүріп жатқан адамдар және қоршаған орта және адам арасындағы байланыстар,олар биологиялық және әлеуметтік нәрселер болып саналады.

Қоршаған ортаны бақылауға арналған құралдарды, қоршаған ортаны ластаудың негізгі көздері мен өлшемдерін, физика-химиялық процестердің теориялық негіздерін қарастырады. Қоршаған ортаның жай-күйін анықтауға, бағалауға мүмкіндік беретін аспаптарды қолдану дағдыларын қалыптастырады.

Табиғатты ластанудан қорғаудың негізгі ережелерін түсіндіреді. Микроорганизмдер биотехнологиясының негіздерін, отын алудың негізгі биотехнологиялық негіздерін түсіндіреді. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы биотехнологиялық процестерді сипаттайды. Қоршаған ортаны қорғау үшін жаңа биотехнологиялық жұмыстарды талдайды және зерттейді.

Әлеуметтік, саяси, мәдени, психологиялық құбылыстардың ерекшеліктерін, олардың бүгінгі таң қоғамын жаңғыртудағы рөлін, тарихи үдерістердің ерекшеліктерін және шындықты философиялық пайымдауды сипаттайды.

Нақты және виртуалды салада мемлекеттік, орыс және шет тілдерінде кәсіби ауызша және жазбаша сөйлеу дағдыларын көрсетеді.

Тұрақты азаматтық ұстанымын, кәсіпкерлік қабілетін, көшбасшылық қасиеттерін және сыни ойлау дағдыларын көрсетеді.

Кәсіби салада ғылыми зерттеулер мен академиялық жазу әдістерін қолданады, Академиялық адалдық қағидаттары мен мәдениетін сақтайды, ресми және бейресми білім беру шеңберінде одан әрі оқытуды жобалай отырып, өзінің зияткерлік және мәдени деңгейін дамытады.

Математиканың негізгі ұғымдарын, заңдарын түсіндіреді. Әлемнің физикалық бейнесін, физикалық құбылыстарды сипаттайды.

Химиялық элементтердің биогендік және абиогендік ғаламдық биогеохимиялық тізбектерін, олардың қосылыстарының қасиеттерін, химияның негізгі заңдылықтарын ашады. Организмдегі биохимиялық процестердің және элементтердің биогеохимиялық өзгерістерінің ерекшеліктерін, өнеркәсіптік шығарындылардың қоршаған ортаға зиянды әсерін төмендету жолдарын талдайды.

Атмосфераға, гидросфераға және топыраққа қатысты жаһандық экологиялық проблемаларды талдайды. Экологиялық залал мен климаттық тәуекелдерді есептеу әдістерін қолданады. Геоэкологиядағы озық білімге негізделген қоршаған орта туралы білім мен түсініктерді көрсетеді. Жер бетінің климатын, атмосферадағы айналымды зерттейді.

Антропогендік жағдайлардың су экожүйелеріне әсерін, табиғи және ағынды суларды тазарту әдістерінің түрлерін, өндіріс және тұтыну қалдықтарын қайта өңдеу және кәдеге жарату технологиясын талдайды. Экологиялық таза энергия өндіру үшін су ресурстарын пайдалануды бағалайды.Су ортасының құрамы мен химиялық процестерін зерттейді.

Қалалардың экологиялық қауіпсіздігін, қоршаған ортаны қорғауды, техногендік жүйелердің әсерін бағалайды және экологиялық қауіпті есептейді. Техногендік жүйелердің әсерін бағалайды және экологиялық қауіпті есептейді.

Қалалардың экологиялық мәселелерін зерттейді. Экологиялық проблемаларды шешу және қоршаған ортаның ластануы үшін биотехнологияларды қолданады

Қоршаған орта сапасын бақылаудың теориялық және практикалық дағдыларын көрсетеді. Қоршаған ортаның жай-күйін анықтау және бағалау үшін арнайы өлшеу құралдарын, аспаптарды пайдаланады. Сараптаманың нормалау көрсеткіштерін анықтайды және шешеді. Қоршаған орта жағдайының өзгеруін бақылайды.

Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жай-күйін бақылау әдістерін жинақтайды және табиғи процестер мен құбылыстарға зерттеулер жүргізеді. Табиғатты оңтайлы пайдалану және табиғатты қорғау, табиғи ортаның жай-күйін бағалау және жабайы табиғатты қорғау принциптері туралы негізгі идеяларды көрсетеді.

Ақпаратты жинау және түсіндіру үшін қазіргі заманғы цифрлық және географиялық технологияларды пайдалана отырып, әлеуметтік-этикалық нормалар мен ғылыми идеяларды ескере отырып пайымдаулар қалыптастырады, инженерлік және компьютерлік графиканы қолданады.