6B01601 История в А.Байтұрсынов атындағы Қостанай өңірлік университеті

Қазақстанның ежелгі тарихының курсы, дербес пән ретінде, өзінің зерттеу пәні бола отырып, бір-бірін өзара толықтыратын, өзара негіздейтін, яғни тарихи оқиғаны тұжырымдауға ықпал ететін бірқатар дисплиндермен тығыз қарым-қатынас жасайды.

Бұл пән студенттердің антропо, әлеуметтік және мәдени генезис процестері мен адамзаттың тарихи дамудың негізгі жолдары туралы қазіргі заманғы адамның ежелгі ата-бабаларының пайда болуынан алғашқы өркениеттердің қалыптасуына дейінгі тұтас түсініктерін қалыптастырады.

Студент зерттейді: Кіріспе. Онтогенез заңдылықтары. Тірек-қимыл жүйесінің дамуы. Жүйке жүйесінің дамуы. Жоғары жүйке əрекеті жəне оның баланың осіп-дамуы барысында қалыптасуы. Сенсорлық жүйелердің дамуы. Эндокриндік жүйенің дамуы. Қанның жастық ерекшеліктері жəне жүрек-қан тамырлары жүйесінің дамуы. Тыныс алу жүйесінің дамуы. Ас қорыту жүйесінің жасқа сай анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктері. Зат пен энергия алмасуының жастық ерекшеліктері. Сыртқа шығару жүйесі мен терінің жастық ерекшеліктері. Балалардың дамуының əлеуметтік факторлары. Мектепке бейімделу

Тарих теориясы пәні. Тарих ғылымының анықтамасы мен функциялары. Тарих ғылымының философиялық негізі. Тарихи таным теориясы. Тарихи оқиға және тарихи факт. Тарихи уақыт ұғымы және тарихи процесті кезеңдеу. Тарихи кеңістік. Тарихи дамудың тарихи заңдылықтары мен тұжырымдамалары.

Қазақстанда археология ғылымының дамуы. Қазақстан тас дәуірінде. Қазақстан қола дәуірінде. Қазақстанныі ежелгі темір дәуіріндегі археологиялық ескерткіштері. Ғұн және үйсіндердің археологиялық ескерткіштері. Кейінгі көшпелілердің археологиясы. Қазақстанның ортағасырлық археологиясымен (жерлеу-ғұрыптық ескерткіштер, қоныстар мен қалалар) таныстыру, жергілікті халықтың этногенезі мен мемлекеттіліктің қалыптасуындағы ортағасырлық кезеңнің алатын орнын айқындау.

Адамзаттың өткенін материалдық көздерден зерттейтін пән студенттерді тарих ғылымының бөлігі ретінде археологияның ерекшеліктерімен, негізгі жетістіктерімен таныстырады. Археологиялық зерттеулердегі қазақстандық, кеңестік және шетелдік археологтар, ескерткіштер, археологиялық ескерткіштерді іздеу және зерттеу әдістері туралы алғашқы түсінік береді.

Қоғамға қызмет ететін елеулі және жеке маңызды оқиғалар. Білім беру мақсаттарына және (немесе) мазмұн стандарттарына қол жеткізу үшін қоғамға қызмет етуді оқыту стратегиясы ретінде пайдалану. Өзі туралы және өзінің қоғаммен қарым-қатынасы туралы рефлексия. Қоғамға қызмет ету процесіндегі барлық қатысушылар арасында әртүрлілік пен өзара сыйластықты түсіну. Тәлімгерлердің басшылығымен қоғамға қызмет ету тәжірибені жоспарлау, енгізу және бағалау. Қоғамдастықтың қажеттіліктерін қанағаттандыру бойынша әріптестік. Іске асыру сапасын бағалау және қойылған мақсаттарға қол жеткізудегі прогресс, сондай-ақ жақсарту және тұрақтылық үшін нәтижелерді пайдалану. Қоғамның қажеттіліктерін қанағаттандыру және нақты нәтижелерге қол жеткізу үшін ұзақтық пен қарқындылық мәселелері.

Қазақстан аумағында мемлекеттіліктің қалыптасу тарихын зерделеудегі негізгі тұжырымдамалар. Мемлекеттік-саяси жүйенің эволюциясының ерекшеліктерін түсінудің теориялық-әдіснамалық негізі. Ежелгі қағанаттармен ұлыстардың Қазақстан аумағындағы тарихи сабақтастығын, тұрақты саяси дәстүрлерді қалыптастырған, Қазақ хандығының биліктік қарым-қатынас жүйесін айқындайды.

«Тарихи өлкетану» – белгілі бір өңірдің табиғатын, халқын, шаруашылығын, тарихын, мәдениетін зерттеумен шұғылданатын ғылым мен мәдениет саласы; шағын аумақтың табиғатын, халқын, шаруашылығын, тарихын және мәдениетін, елді мекендерін олардың таяу төңірегімен қоса зерттеу.

Антика, Ежелгі Шығыс мемлекеттерінің тарихи дамуының ерекшеліктерін қарастыратын курс болып табылады. Бұның негізгі ерекшеліктерін курс процесі арқылы танысып игеру. Ежелгі Шығыс пен Батыстың қоғамдық құрылымы мен ондағы ұқсастықтарды өркениеттік бағыт арқылы курста игеру.

Тарихи дерек көзі ұғымы. Ғылым ретінде деректанудың даму кезеңдері. Тарихи деректерді жүйелеу және жіктеу. Жарияланған көздерді іздеу әдістері. Мұрағаттардағы көздерді іздеу әдістері. Жазбаша дереккөздерді формальды талдау. Жазбаша дереккөздердің мазмұнын талдау және синтездеу. Заттай деректер. Фольклор және этнографиялық көздер. Нарративті деректер. Тарихи дерек ретінде кино, фото, фономатериалдар.

Түркі қағанаты. Ерте орта ғасырлық мемлекеттер. VI-XII ғғ. ерте орта ғасырлардағы Қазақстанның шаруашылығы және қала мәдениеті. Ұлы Жібек жолы Қазақстан аумағында. Моңғол иелігі дәуіріндегі Қазақстан. Қазақстан ұлық Ұлыс құрамында. Могулистан. Көшпелі өзбек мемлекеті. Ноғай Ордасы және Батыс Сібір. Қазақ хандығының құрылуы. Қазақ халқының қалыптасуы. XV-XVII ғғ. қазақ хандығы.

Пән білім алушыларда тарихты зерделеу, тарихи дереккөздердің нақты түрлерінің кешендерін қалыптастыру процесінде маңызды практикалық маңызы бар қосымша тарихи пәндердің құрамына кіретін пәндер туралы ғылыми түсінік қалыптастырады.

Пән экономикалық ойлау тәсілін, бәсекелестік ортада кәсіпорындардың табысты кәсіпкерлік қызметін ұйымдастырудың теориялық және практикалық дағдыларын қалыптастырады

Тарих ғылымындағы орта ғасыр. Феодализмнің мәні. Ортағасырлық Еуропа және ислам. Крест жорықтары. Еуропада капиталистік қоғамның пайда болуы. Ұлы географиялық ашылулар. Американы Жаулап Алу. Реформация. Орта ғасырдағы Шығыс елдері тарихының өркениеттік және формациялық аспектілері. Ислам және алғашқы халифаттарды құру. Корея, Жапония, Үндістан, Иран, Түркия, Моңғолия, орта ғасыр кезеңіндегі Африка халықтары.

Пәнді оқу барысында кәсіби қызметте қолданылатын ұғымдар мен ғылыми көзқарастарды терең зерттеуге, кәсіби терминдердің мағынасын түсінуге, кәсіби лексиканы кеңінен қолдануға, өз ойын нақты жеткізе білуге баса назар аударылады

Пәнде тіршілік ортасының қазіргі жағдайы мен жағымсыз факторлары, адамзаттың биоэкологиясы мен биосферасы, «адам-тіршілік ету ортасы» жүйесіндегі қауіпсіздік проблемалары, табиғи техногендік және әскери сипаттағы төтенше жағдайлар, адамның тіршілік ету ортасымен өзара іс-қимылының қауіпсіздігін қамтамасыз ету; зиянды және қауіпті факторларды сәйкестендіру туралы оқытады.

Пән студенттердің таңдаған бағытына сәйкес және кәсіби тапсырмаларды шешу үшін практикалық қызметті жүзеге асыру үшін қажетті жалпы мәдени, кәсіптік және лингвистикалық құзыреттерді қалыптастырады және жетілдіреді

Бұл пәнді оқу кезінде білім алушылар көшбасшылық қасиеттерді, стильдерді, кәсіпорын, аймақ және тұтастай ел деңгейінде әсер ету әдістерін қолдана отырып, адамдардың мінез-құлқы мен өзара әрекетін тиімді басқарудың әдістемесі мен практикасын игереді

Діннің даму кезеңдері. Әлемдік діндердің спецификасы. Діннің негізгі мәселелері, түсініктері мен категориялары. Заманауи жағдайдағы буддистік дін оқуының, культінің, ұйымының эволюциясы тенденциялары. Христиандықтың пайда болу алғышарттары мен оның мәні. Христандық дін оқуы және культі. Христиандықтың негізгі бағыттары. Исламның пайда болуының экономикалық және идеялық алғышарттары. Исламның дін оқуы және культі. Исламның негізгі бағыттары.

Прототүріктер: хунну тарихы (сюнну, ғұндар). Ерте орта ғасырдағы түркі мемлекеттері. Қыпшақ тайпалары конфедерациясы. Моңғол империясы құрамындағы түркі халықтары. Түркияның ежелгі және ортағасырлық тарихы (Осман империясы). Қырым, Қазан және Астрахан хандығы. Түркімендер, өзбектер және қарақалпақтар XV-ХХ ғғ. қазақтар XV-XX ғғ. әзірбайжандар XV-XVII ғғ. Ноғай Ордасы XV-ХХ ғғ. Жаңа тәуелсіз түркі мемлекеттері.

Педагогиканың ғылым мен оқу пәні ретіндегі мақсаттары, міндеттері мен тұжырымдамалық негіздері анықталған. Педагогикалық білім берудің теориялық және әдіснамалық негіздері сипатталған. Заманауи педагогтардың кәсіби құзыреттілігі анықталған. Білім алушылар педагогикадағы тұтас педагогикалық үдерістің теориясы мен практикасы, субъектілері, тәрбие мен оқыту үдерісінің технологиялық негіздерімен танысады. Киберпедагогика негізі, педагогтың іс-әрекетер мазмұнындағы инновацияларын зерттейді.

Пәнді оқу заңнамалық нормалардың рөлі туралы жалпы түсінік беретін құқықтың негізгі салаларының мәселелерін қарауға бағытталған, сондай-ақ білім алушылардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы дүниетанымы мен құқықтық мәдениетін қалыптастыруды зерделеуді көздейді

Тарихты оқыту әдістемесінің қалыптасуы. Тарихты оқытудың әдістері мен әдістемелік тәсілдері. Компьютерлік технологиялардың мүмкіндіктерін қолдану. Тарих бойынша оқу жұмысын ұйымдастыру формалары. Мектепте тарихты оқытудың интерактивті, инновациялық әдістері мен технологияларын қолдану. Тарих сабағында тарихи деректер мен құжаттарды қолдану. Жаңартылған білім беру бағдарламасы. Тарих сабағын компютерлік бағдамалар арқылы қашықтық жағдайында оқыту.

«Цифрлық тарих» пәні цифрлық медиа мен технологияларды қолдану саласындағы білімдер мен дағдыларды, тарихи ақпарат пен тарихи деректерді талдау, ұйымдастыру және бейнелеудің сандық әдістерін қалыптастырады. Курс цифрлық тарихтың қалыптасуы мен даму тенденцияларын, цифрлық гуманитарлық және қоғамдық тарих сияқты басқа пәнаралық салалармен байланысын қарастырады. Сандық тарихтың белгілі бір салаларын зерттеу - мәтіндер мен кескіндерді талдау, желілік және кеңістіктік талдау, тарихи-мәдени мұраны үш өлшемді модельдеу, виртуалды мұражайлар мен сандық коллекциялар, тарихи дереккөздердің цифрлық басылымдары.

Пән гуманитарлық білім беру саласындағы мүдделі ұйымдармен байланысты және әріптестік өзара іс-қимыл принциптерін анықтайды. Курсты оқу барысында студенттер студенттердің гуманитарлық дайындық сапасын анықтайтын гуманитарлық бейіндегі негізгі ұйымдармен танысады.

«Жаңа заман» түсінігі және оның ерекшелігі. Жаңа заман тарихының маңызды оқиғалары мен мәселелері. көрсетілген кезеңдегі Азия және Африка, Еуропа және Америка елдерінің әлеуметтік-экономикалық және мемлекеттік-құқықтық дамуының негізгі тенденциялары, қоғамдық ой мен мәдениеттің эволюциясы талданады. Еуропа және Америка елдерінің саяси жүйелерін жаңғырту. Шығыс елдерінің отарлық тарихы.

Тарих қазіргі заманғы оқыту әдістемесінде Ақпараттық технологиялар мен АКТ дамыту. Тарихи ақпараттық ресурстар: түсінігі, сипаттамасы және жіктелуі. Тарих бойынша сандық білім беру ресурстары. Квантитативті тарих немесе Тарихи информатика. Тарихи құбылыстар мен процестерді модельдеу.Тарихи зерттеу және білім беру процесінде фото-және бейне көздермен жұмыс істеу.

ҚР жастар саясаты. Жастар ұйымдары. Білім, отбасы, жұмыспен қамту және шығармашылық бастамалардағы жастар бағдарламалары. Шет елдердегі жастар саясаты. Жастар бастамаларын дамыту бойынша іс-шаралар. Тәрбие жұмысының негізгі әдістері, тәсілдері, құралдары мен бағыттары. Тәрбие жүйесі тұтас педагогикалық процестің бөлігі ретінде

Критериалды бағалау әдістемесінің ғылыми негіздері; пәндік және метапәндік нәтижелерді бағалау критерийлерін құрастыру; 12 жылдық білім беру жүйесінің талаптарына сәйкес келетін критериалды бағалау жүйесін әзірлеу; жеке тұлғаның функционалдық сауаттылығын қамтамасыз ететін негізгі құзыреттердің қалыптасуын бағалау және өзін-өзі бағалау тетіктерін анықтау; оқушылардың оқу жетістіктерін бақылау, АКТ және ДОТ қолдану талаптарын анықтау.

«Мұрағат - мұражайтану» курсы студенттерді мұражай және мұрағат ісіне оқытуда маңызы зор. Мұрағаттану пәнінде мұрағат ісін ұйымдастыру тарихына, мұрағаттық құқық пен мұрағаттық заңға, менеджмент пен маркетингке баса назар аударады.

Ресей агрессиясының Қазақстанға бастауы. XVIІІ ғ. екінші жартысындағы Батыс Қазақстандағы қоғамдық-саяси дағдарыс. Орталық және Шығыс Қазақстанда отарлық саяси жүйені күшейту. Ресей отарлық саясатын енгізудің сипаттамасы, ерекшеліктері және салдары. Батыс Қазақстандағы патша Ресейдің отаршылдық бағытын күшейту. Ресей агрессиясына қарсы ұлт-азаттық қозғалыстар. Қазақстанды өз мемлекеттігінен айыру және Ресей колониясына қайта құру.

Пән туралы түсінік. Курстың таринамасы мен деректік негіздері. "Еуразияшылдық" термині. Еуразия кеңістігі халықтарының жалпы тарихы.Еуразиялық теория және тәжірибе. Л.Н. Гумилев еңбектеріндегі еуразияшылдық. Н.Ә. Назарбаевтың Еуразиялық Идеясы. Еуразиялық экономикалық одақ туралы тұжырымдамалар.

Оқушылар игереді: Инклюзивті білім беру үлгілерін. Мүмкіндігі шектеулі балалардың әртүрлі санаттары үшін инклюзивті білім беруді ұйымдастыру шарттары. Білім беру ұйымдарында инклюзивті үдерісті ұйымдастырудың құқықтық негіздері (халықаралық және отандық нормативтік құқықтық актілер). Біріктірілген оқыту жағдайында мүмкіндігі шектеулі балаларға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетуді ұйымдастыру. Білім берудегі инклюзивті процестерді басқару

Пән Қазақстан Республикасының әлемдік қоғамдастық тағы соңғы отыл жылдағы орнымен рөлін көрсетеді. Атапайтқанда, Қазақстанның Халықаралық ұйымдарға қатысуы, олар ұсынған бастамалар, сыртқы саясат векторлары, экономикалық ынтымақ тастық, қазақстандық мәдениетті жаһандық әлемде ілгерілету.

Бүгінгі таңда тәуелсіз Қазақстанда «қазіргі заман тарихы» кезеңін оқу басты мәселелердің бірі болып табылады. Курсты оқу кезінде Қазақстан тарихы мәселелерін ашып, әлеуметтік-экономикалық және саясат процесстері ерекшеліктерін оқуға мүмкіндік туады.

І дүниежүзілік соғыстан кейінгі революция. Ішін ара тұрақтандыру кезеңінде Еуропа және АҚШ мемлекеттері. Әлемдік экономикалық дағдарыс. 30-шы жылдарыҰлыбританияда. Ф.Д. Рузвельттің" Жаңакурсы". Авторитарлы және фашистік мемлекеттердің саясаты. Еуропада тоталитарлық режимдерді орнату. Франция "Халықмайданы"кезеңінде. Еуропадағы саяси дағдарыс 1937-1939 жж. Суық соғыс. АҚШ-та "ұлықоғам". ХХғасырдың екінші жартысындаҰлыбритания. Франция ХХ ғасырдың екінші жартысында. Шығыс Еуропа елдеріндегі революциялар. Латын Америкасы елдері ғасырлар тоғысында. КСРО ыдырауы, ТМД құрылуы.

Қазақ халқының этногенезінің деректемелері мен тарихнамасы. Қола дәуірі тайпаларының этногенетикалық мәселелері. Қазақ халқы этногенезінде сақ кезеңі. Қазақ этногенезіндегі түркі кезеңі. XIII-XV ғасырлардағы қазақ жеріндегі этникалық процестер. Қазақ халқының қалыптасуы. Қазақ жүздері және Қазақстан атауы хақында. Қазақ этносының құрамысаны, географиялық орналасуы.

ХХғ.Азия және Африка халықтарының тарихын оқытудағы үрдістің тарихи кезеңдерінің ерекшеліктерін анықтайды. Отарлық жүйеніңдағдарысы. Ұлт-азаттық қозғалыс. Афро-Азия мемлекеттерінің ұлттық даму парадигмалары. Ұлттық-азаттық қозғалыс: идеология: сунь-ятсенизм, гандизм, кемализм, мархаэнизм.

Пән білім алушыларда этнология туралы ұғымды халықтар туралы ғылым ретінде қалыптастырады. Этникалық қауымдастықтарды, этногенезді, этникалық тарихты, этностардың материалдық және рухани мәдениетінің сипаттамалық белгілерін, халықтардың салт-дәстүрлерін, әдет-ғұрыптарын және сенімдерін қарастырады. Этнологиялық ғылымның қалыптасуы мен дамуын, оның классикалық және заманауи зерттеу әдістерін зерттейді.

ІХ-ХІІ ғғ. тарихи ойлар; Қазақстан тарихы ның тарихнамалық дәстүрлері (ХІІІ-ХVІІ); XVIII - XIX ғасырлардағы тарихнама. XVIIІ ғасырдағы тарихи білім; ХІХ ғ.- ХХ-шы ғасырдың басындағы Қазақстанның тарихи ғылымының дамуы; Кеңестік кезеңдегі Қазақстанның тарихи ғылымы. Тәуелсіз Қазақстанның тарихнамасы.

Ұсынылған білімнің жалпы көлемі ең алдымен Homo sapiens биологиялық тарихын зерттеуге байланысты қазіргі адамның өзгергіштік заңдылықтарын сипаттаудан тұрады. Тарих, ата-ана, адамзаттың ойкумен бойынша қоныстануы мәселелері талқыланады, нәсілдік, экологиялық және конституциялық дифференциация тенденциялары сипатталады. Адамның биологиялық қасиеттерінің өзгергіштігін қалыптастыру процесіне, адамның бейімделу қасиеттерінің биологиялық аспектілеріне және этногенез алғышарттарына ерекше назар аударылды.

Тарих ғылымы және тарих. Ежелгі дүние елдері мен Ортағасырлық еуропа тарихнамасы мен тарихи ой. Еуропаның позитивисттік тарихнамасы. Қазақстан тарихының ұлттық тарихнамасы. Тәуелсіз Қазақстанның тарихнамасы.

Қазақстан деректануы пәні. Деректің түрлері. Деректердің жіктелуі. Қазақстан тарихы туралы түркі деректері. Қазақстан тарихы туралы қытай деректері. Қазақстан тарихы туралы парсы деректері. Қазақстан тарихы туралы араб деректері. Қазақстан тарихы туралы еуропа деректері.

Пәнді оқи отырып, студенттер инклюзивті білім беруді қалыптастырудың мәнін, ерекшеліктерін, мәселелерін, оның нормативтік-құқықтық базасын меңгереді; ерекше білім беру қажеттіліктері бар тұлғаларды тәрбиелеу мәселесінің заманауи мәселелерін, перспективаларын және тәсілдерін қарастырады; сыныпта инклюзивті білім беру жағдайында ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды сүйемелдейтін ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға арналған инклюзивті білім беру үлгілері

Пән туралы түсінік. Курстың таринамасы мен деректік негіздері. Қазақстан екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі кезеңде. Қазақстан "жылымық" кезеңінде. Қазақстан "тоқырау" кезеңінде. Кеңес кезеңіндегі Қазақстан мәдениеті. Қазақстан қайта құру кезеңінде. Тәуелсіз Қазақстан. Тәуелсіз Қазақстанды нығайту. Қазіргі Қазақстан мәдениеті.

Пән мүмкіндігі шектеулі балаларға психологиялық -педагогикалық қолдау көрсетуді ұйымдастыруға және бейімделген білім беру бағдарламаларын іске асыруға қажетті білім, білік және дағдыларды қалыптастыруға бағытталған.

Қазақстан тарихындағы демографиялық үрдістерді сипаттау және бағалау қабілеті. Оқу курсы Қазақстан демографиялық тарихының ғылыми талдауының теориялық негізін және олардың елдің әлеуметтік-экономикалық және саяси дамуымен өзара байланысын қалыптастырады. Пән Қазақстан демографиясының дамуының негізгі кезеңдерін, ғылыми терминологияны, қазіргі көші-қон жағдайын, қазақстандық бірегейлікті сақтау мәселелерін зерттеуге бағытталған.

отандық және әлемдік тарихтың негізгі даму кезеңдері туралы білімдерін көрсетеді;

оқу мақсаттарына жету үшін тарих сабақтарында АКТ, қашықтықтан оқыту технологиясы мен цифрлық білім беру ресурстарының материалдарын қолданады;

уақыттық және кеңістіктегі тарихи оқиғалардың себептері мен салдарын тарихи сипаттау және талдау әдістеріне ие;

қарым-қатынас және кәсіби қарым-қатынас психологиясының негіздерін оқып үйренуде студенттерді қосымша білім жүйесіне енуге ынталандырады;

академиялық адалдық пен адалдық принциптеріне сәйкес келеді;

оқушылардың жетістіктерін бағалау критерийлері мен дескрипторларын әзірлейді;

мәдениаралық диалогтың және рухани мұраны құрметтеудің практикалық әлеуетін анықтайды;

оқушының жетістіктерін бағалау үшін бағалау критерийлері мен дескрипторларын әзірлейді;

ұлттық білім беру жүйесінің өзекті міндеттерімен орта білімнің барлық деңгейлерінде білім берудің интеграциясы мен сабақтастығы қағидаттарына сәйкес пәнаралық байланыстар мен оқытудың инновациялық технологияларын қолдана отырып, оқу процесін жобалай алады;

тарих сабақтарын оқыту мақсаттарына сәйкес тиімді және сапалы оқу материалдарын дербес әзірлей алады;

оқу мәселелерін анықтайды және мәселелерге қатысты білім беру ортасында зерттеулер жүргізеді;

студенттердің жеке ерекшеліктерін ескеруге бағытталған педагогикалық технологияларды қолдана отырып, тарихты оқытудың алға қойылған мақсаттарына сәйкес білім беру іс-әрекетінің жағдайларын жасайды (орындай алады):