6B01101 Педагогика және психология в Тараз инновациялық-гуманитарлық университеті

«Жас ерекшелік педагогикасы» пәні тұлғаның жас кезеңдерінің ерекшеліктерін және оқыту мен тәрбиелеудің заңдылықтарын, принциптерін, педагогика ғылымының теориялық қағидаларына негізделе отырып, білім беру мекемелерінің педагогикалық үдерісін ұйымдастыруда кәсіби құзіреттіліктерді қалыптастыруға бағытталған.

«Психологиялық ғылыми зерттеу әдістері» пәнін оқу студенттердің қазіргі психологиялық зерттеулерде қолданылатын негізгі ұғымдар, әдістер туралы түсініктерін қалыптастыруға, сонымен қатар зерттеу әдістерін қолданатын басқа материалдарды меңгеруге, эмпирикалық мәліметтерді өңдеу, талдау дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

«Жас ерекшелік психологиясы» пәні тұлға дамуының әр түрлі кезеңдеріндегі ерекшеліктерін анықтауға, оның психикасының жас динамикасын, психикалық процестердің онтогенезі және тұлғаның жеке басының қасиеттерін меңгеруге бағытталған.

«Педагогикалық ғылыми зерттеу әдістері» пәні қазіргі педагогикалық ғылымның теориялық және практикалық негіздерін қалыптастыруға, зерттеу міндеттерін қарастыруға, теориялық, эмпирикалық, деректерді өңдеу әдістерін игеруге, педагогикалық зерттеудің әдіснамалық аппаратын құруға бағытталған.

«Әлеуметтік психология» пәнін оқу студенттердің оқу-танымдық іс-әрекетінің мотивациясын қалыптастыруға, адамдардың рухани, әлеуметтік өмірі мен қызметінің әлеуметтік-психологиялық аспектілерін кеңейтуге, ғылыми дүниетанымын нығайтуға, зерттеу және коммуникативтік әлеуетін арттыруға бағытталған.

Бұл модуль студенттердің экономикалық-құқықтық және экологиялық саладағы теориялық білімдерін, студенттердің құқықтық және экологиялық сауаттылығын арттыру дағдыларын қалыптастыруға бағытталған. Сондай-ақ тіршілік қауіпсіздігі және экологиялық қауіпсіздік мәселелерін шешуге, сыбайлас жемқорлықтың көріну нысандарын зерделеуге және сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыруға бағытталған мәселелері қаралады. Осы модульді зерделеу бағыттарының бірі студенттердің ғылыми ойлау дағдыларын қалыптастыру, кәсіби қызмет саласында ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру негіздері мен жүргізу әдістеріне оқыту болып табылады.

«Әлеуметтік педагогика» пәнін оқу барысында студенттердің әлеуметтік қатынасын, тұрақты кәсіби өсуге ұмтылысын дамыту бойынша оқу-тәрбиелік міндеттерді шешуді қалыптастыруға, сондай-ақ әлеуметтік институттардың функцияларын, олардың сипаттамаларын зерттеу мен талдау, іскерліктер мен дағдыларды жүйелеу, қолдану қабілетін қалыптастыруға бағытталған.

«Оқушылардың физиологиялық дамуы» пәні балалар ағзасының жас ерекшеліктері мен даму заңдылықтарын, функцияларын зерттейді. Ол жалпы гигиена, педагогика және психология пәндерімен тығыз байланысты. Бұл пән болашақ мұғалімдерге салауатты өмір салтын қалыптастыру жолдары туралы мағлұмат береді.

«Психология тарихы» пәні психологиялық ұғымдардың дамуы туралы түсінік жүйесін, адам психикасын зерттеудің психологиялық ғылыми-теориялық, эксперименталды тәсілдерін, әлемдік психология саласындағы негізгі тенденцияларды, әр түрлі психологиялық мектептердегі ғылыми тәсілдерді қалыптастырады.

Бұл пәннің мақсаты - тарихи-педагогикалық идеялар мен ойларды, жас ұрпақты тәрбиелеу мен білім берудегі мектеп тарихының генезисін және болашақ мұғалімдердің педагогикалық дүниетанымдары мен шығармашылық ойлау қабілеттерін қалыптастыру.

«Отбасы қарым-қатынас психологиясы» пәнін оқыту арқылы тәрбиешілердің, педагог-психологтардың отбасы қызметін, қарым-қатынас сипатын, отбасы жағдайында тұлғаның дамуы, отбасылық қарым-қатынас мәселелерін диагностикалау, түзету және алдын алу жолдары туралы түсініктерін қалыптастыруға бағытталған.

«Педагогика» пәні болашақ мұғалімдерде педагогикалық қызмет туралы тұтас түсінікті қалыптастырады. Заманауи педагогикалық ғылымның теориялық негіздерін білу жүйесін, білім беру парадигмасын, білім берудің жаңа стандарттарын өзгерту жағдайында оқу-тәрбие процесін тиімді ұйымдастыру үшін қажетті дағдыларды игеруге бағытталған.

«Жалпы психология» пәні студенттерде психикалық қызметтің жалпы заңдылықтары, базалық категориялар, психологиялық ғылымның іргелі теориялары мен негізгі әдістері туралы білімнің тұтас жүйесін дамыту, психологияның негізгі әдіснамалық ұстанымдары, отандық, шетелдік психологиялық теориялар, танымдық процестердің ерекшеліктері, психикалық күйлер, жеке қасиеттерді қалыптастырады.

«Отбасы педагогикасы» пәні отбасылық педагогика туралы түсініктерді, отбасылық педагогика мәселесін терең зерттеуді, отбасы жағдайындағы әлеуметтік даму жолдарын, отбасылық тәрбие бағытындағы білім мен дағдыларды қалыптастыруға бағытталған.

«Бағалаудың өлшемдік технологиялары» пәнін оқу барысында критерий, бағалау, білім беру нәтижелері ұғымдарының мәні, бағалау критерийлері негізінде студенттерді оқыту нәтижелері туралы объективті ақпарат алу, білім беру қызметтерінің сапасын арттыруға ықпал ететін объективті, ашық бағалау жүйесін дамыту, өз бетінше оқыту дағдыларын, студенттердің бағалау бойынша жауапкершілігін арттыру үшін жағдайлар жасауды қалыптастырады.

"Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі" курсы кәсіби-педагогикалық құзыреттілікті қалыптастыруға бағытталған. Тәрбие процесінің негіздері, тәрбие қызметінің әдістемесі мен технологиясы, болашақ мұғалімдерді үздіксіз кәсіби жетілдіруге қойылатын талаптар, тәрбие жұмысында креативтілікті дамыту, студенттердің этикалық және эстетикалық талғамын игерудің негізгі мәселелері зерделенеді.

«Білім берудегі менеджмент» пәнінің мақсаты студенттердің білім беру жүйесінің құрылымындағы менеджменттің теориялық негіздерін зерттеу болып табылады. Пәнді оқу студенттің білім беру саласындағы басқарудың негізгі қағидаттарын, әдістері, пайдалану дағдыларын қалыптастыруға ықпал етеді, бұл өз кезегінде болашақ педагогтардың кәсіби қасиеттерін арттыруға мүмкіндік беріп, олардың кәсіби өсуіне көмектеседі.

«Отбасы психотерапиясының негіздері» пәнін оқуда студенттер отбасылық психотерапияның пайда болуы мен даму тарихын, отбасылық психотерапевтке қойылатын кәсіби және этикалық талаптарды игереді. Бұл пән психотерапияның тәсілдерін, позитивті психотерапияны, гештальт-терапия техникасын қарастырады.

«Суицидология негіздері» пәні суицидтің тарихи, мәдени, әлеуметтік, психологиялық, медициналық аспектілері тұрғысынан теориялық дереккөздерді зерттеу мен талдауға бағытталған. Студенттерге суицидтік мінез-құлықтың пайда болуының алғышарттарын, сипатын түсінуге, әлемдік қоғамдастықта және Қазақстанда қолданылатын профилактикалық, түзету бағдарламаларының тиімділігін талдауға мүмкіндік береді.

Пән студенттерге ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалармен жұмысты ұйымдастырудың негізгі білімдерін, біліктері мен дағдыларын игеруге, осы санаттағы балалармен жұмысты іске асырудың практикалық құралдарын меңгеруге, сондай-ақ Қазақстан мектептерінде инклюзивті білім беруді енгізудің тиімділігін бағалауға бағытталған.

«Оқушыларға бейіндік білім беруді ұйымдастыру» пәні жоғары сынып оқушыларының кәсіби мүдделеріне сәйкес жағдай жасауға мүмкіндік беретін, бейімділіктері мен қабілеттерін қалыптастыруға бағытталған.

Бұл пән аудиовизуалды ақпаратты ұсыну, аудиовизуалды оқу материалдарын дайындау және қолдану, техникалық және аудиовизуалды оқыту құралдарын қолдану құрылғысы мен әдістемесі бойынша кәсіби дағдыларды меңгеруге бағытталған.

«Этнопедагогика» пәні дәстүрлі тәрбие және оқыту түрлері, әдісі, мақсат-міндеттерін зерттеуді, әр түрлі халықтарға тән тәрбиемен оқудың салыстырмалы спецификасының зерттеуін, басқа да этникалық қоғамның өкілдерін оқытумен тәрбиелеудегі ұлттық педагогиканың әсерін талдауды, оқыту әсерімен педагогикалық жүйенің жүзеге асырылуы, ұйымдастырылудағы процестің заңдылықтарын қарастырады.

Пән девиантты мінез-құлық психологиясына терең енуді, адамның мінез-құлық биологиясына баса назар аударуды, сөйлеу коммуникацияларын талдауды, психотиптер тұрғысынан мінез-құлық ауытқуларын болжауға бағытталған. Пәннің тәжірибеге бағдарлануы вербалды емес және жедел диагностика әдістерін қолданудың практикалық дағдыларын қалыптастыруда, шынайы мотивтерді анықтауда коммуникативті құралдарды бағалауда, девиантты мінез-құлықтың алдын алу мен түзетуде көрінеді.

Пәннің мақсаты – білім берудегі ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың педагогикалық мүмкіндіктерін, қашықтықтан оқытудағы АКТ, бұлттық технологиялар, STEAM білім берудің онлайн қорлары, бейнелерді құру және өңдеу технологиялары, электронды оқулықтарды құру технологиялары, білім берудегі Е-портфолио технологияларын қолдану мүмкіндіктерін зерттеу.

«Психологиялық кеңес беру негіздері» пәні отандық және шетелдік психология бағытында психологиялық кеңес берудің негіздері мен негізгі тәсілдерін оқытуға, психотерапиялық әдістің теориясын және практикасын меңгеруге бағытталған.

«Дифференциалды психология» пәні әр түрлі әлеуметтік, таптық, этникалық, жастық және басқа топтардың өкілдері арасындағы психологиялық ерекшеліктерді, психологиялық көріністердегі типологиялық айырмашылықтарды қарастырады.

«Педагогиканы оқыту әдістемесі» пәні болашақ мамандардың білім беру ұйымдарында педагогикалық іс-әрекетті жүзеге асыруға дайын болу құзыретін қалыптастыруға бағытталған. Бұл пән арқылы студенттер педагогиканы оқытудың теориялық-әдістемелік негіздері, ұстанымдары, мазмұны, әдістері, формалары мен тәсілдері туралы ғылыми білімдер жүйесімен, білім беру ұйымдарында педагогиканы оқыту үдерісін ұйымдастыру, басқару тәсілдерін меңгереді.

Пәнді оқу барысында студенттер ЕБҚ бар балалармен түзету жұмыстарының негізгі бағыттарын меңгереді. Пән ЕБҚ бар балаларға тиімді коррекциялық қолдауды жүзеге асыру үшін түзету бағдарламаларын, ресурстарды таңдау дағдыларын игеруге бағытталған.

«Психологияны оқыту әдістемесі» пәні білім беру үрдісін ұйымдастырудың психологиялық заңдылықтарын, құралдары мен тәсілдерін меңгеруді қарастырады. Бұл пән психология бойынша сабақ формаларын және оны жүргізу әдістемесін ұйымдастыру қабілеттерін қалыптастыруға, заман талабына сай психологияны оқытудың әдіснамасын кәсіби іс-әрекет негізінде меңгеруге бағытталған.

Пән студенттердің эмоционалды және коммуникативті ортадағы проблемаларға әкелетін жүйке жүйесінің дамуындағы әр түрлі бұзылулар тобын зерттеуге бағытталған. Пән АСБ-ның ағымдағы скринингін жүргізу дағдыларын игеруге, баланың тұтас дамуын бағалауға және психологиялық-педагогикалық ықпалдың іс жүзінде бағдарланған жүйесін әзірлеуге мүмкіндік беретін диагностикалық әдістемелер кешенін пайдалануға бағытталған.

«Эксперименталды психология» пәні студенттерге психометриялық әдістердің негіздерін үйретуге, психологиялық эксперименттерді жоспарлау, әлеуметтік-педагогикалық, психологиялық қызметте эксперименттік зерттеулерді жүргізу арқылы психологиялық білім мен негізгі әдістерді қолдануға бағытталған.

«Зоопсихология және салыстырмалы психология» пәні жануарлардың психикалық дамуының эволюциялық кезеңдерін көрсете отырып, психиканың пайда болу жолдарын, мидың өзара дамуында салыстырмалы психологияның даму жолдарын анықтау, талдау жұмыстарын қарастырады.

«Тұлғаны педагогикалық-психологиялық диагностикалау» пәні психодиагностиканың негізгі бағыттарын, диагностикалық әдістерді жобалау, бейімдеу, қолдану негіздерін, психодиагностиканың негізгі нәтижелерін интерпретациялауды, психологиялық дағдыларды жетілдіруді меңгеруге бағытталған.

Бұл пән аутистік спекторы бұзылыстары бар балалардың коммуникативтік дағдыларын дамыту ерекшеліктерін, жасөспірімдердегі қарым-қатынас функциясындағы сөйлеу жолдарын, ата-аналарымен диагностикалық-консультациялық орталық жағдайында жұмыс істеу, аутизм спектрінің бұзылуы бар балалармен жұмыс жасаудың технологиялары мен әдістерін жүргізуге бағытталған.

«Инклюзивті білім беру жағдайында ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды оқыту әдістемесі» курсы оқыту әдістемесінің ерекшеліктерін оқытуды, Қазақстанда және шетелде инклюзивті білім берудің даму тенденцияларын, сондай-ақ инклюзивті білім беру жағдайында оқыту үдерісін ұйымдастырудың мәнін, принциптерін, шарттарын, ерекшеліктерін игереді.

«Педагогикалық шеберлік» пәні педагогикалық дағдылар, педагогикалық қабілеттердің негізгі түсініктерін, педагогикалық техника, оқытуды, педагогикалық шеберлік туралы көзқарастарды; шебер педагогтың қалыптасуының психологиялық-педагогикалық негіздерін қарастырады. Бұл пән студенттерге педагогикалық процестің принциптері, тәрбие механизмдерін, оқу-тәрбие міндеттерін тұжырымдауға, нысандары мен әдістерін таңдауға, студенттермен оқу-тәрбие процесінің жай-күйін диагностикалауды жүзеге асыру, олардың одан әрі дамуын болжауға үйретеді.

«ЕБҚ бар балаларға арналған бағдарламалық мазмұнды бейімдеу» пәні ЕБҚ бар баланың даму ерекшеліктері мен жалпы заңдылықтарын, ЕБҚ балаларға арналған бағдарламалық мазмұнды бейімдеу жолдары мен тәсілдерін, инновациялық технологияларды, қағидаларды, шарттарды, инклюзивті білім беруді ұйымдастыру ерекшеліктерін қарастырады.

«Дефектология негіздері» пәні психофизикалық даму ерекшеліктері бар балалармен жұмыс істеуге арнайы білімі бар мамандарды даярлау жүйесіндегі интегративті оқу пәні болып табылады. Бұл пән ЕБҚ бар балаларды арнайы, интеграцияланған оқыту мен тәрбиелеудің теориялық, нормативтік-құқықтық, әдістемелік негіздерін меңгеруді және оларға педагогикалық көмек көрсетуді қалыптастырады.

«Педагогикалық аксиология» пәні білім беру стратегияларын, педагогикалық категориялардың құндылық мазмұнын, жаңа білім беру парадигмасында контекстік, проблемалы, модульдік оқыту технологиясын зерттеуді қарастырады.

«Ювеналдық психология» пәні қиын өмірлік жағдайдағы балалардың санатын, мінез-құлық ерекшеліктерін зерттеуді, педагогика мен психологияның мақсаты, міндеттерін, заңдылықтарын, әдістерін кәсіби қызметте қолдану мүмкіндігін, балаларды әлеуметтендірудің жалпы, нақты проблемалары мен технологияларын зерттеуді қарастырады.

Бұл пән психология туралы білім, дағды, іскерліктерді іс-тәжірибе жүзінде пайдалана білуге, студенттерді болашақ кәсіби іс-әрекеттерінде пайдалана алатын психологиялық зерттеу тәсілдері мен әдістерін меңгеруге, психологиялық зерттеулерде қолданылатын әдістемелерді тәжірибеде қолдануға бағытталған. Педагог-психологтың кәсіби шеберлігін қалыптастыруға әсер ететін фактор ретінде рефлексия мәселелері зерттеледі.

«Коррекциялық педагогика» пәні коррекциялық әдістерді жобалау, бейімдеу, қолдану негіздерін, психологиялық қызметте балалардың дамуындағы ауытқуларды ерте анықтау және оны түзету бойынша педагогикалық білімнің маңыздылығы мен дағдыларын жетілдіруді меңгеруге бағытталған.

«Девиантология» пәні студенттерге девиантты мінез-құлық теориясы мен тарихын, мінез-құлықтың ерекшеліктерін, негізгі сипатын, ауытқулардың әр түрлі формаларын, қалыптасу жолдарын, диагностикалық әдістерді, девианттық мінез-құлықты алдын алу және түзетудің формалары мен әдістерін меңгертуге бағытталған.

Қазіргі ғылыми жетістіктерді талдауға және бағалауға қабілетті; сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл стратегиясын қалыптастырудың негізгі тәсілдерін біледі; қауіпсіз және зиянсыз өмір сүру жағдайларын құрудың білімі мен практикалық дағдыларын меңгереді; құқық, экономика, экология ұғымдарының негізгі категориялары мен ұғымдарына сүйенеді.

Кәсіби қызметте: кәсіби-педагогикалық білімді, іскерліктер мен дағдыларды, педагогиканы оқытудың теориялық-әдістемелік негіздерін және этнопедагогикалық білімді, педагогика ғылымының тарихи мұрасының озық тәжірибесі мен жетістіктерін, білім беру процесінде тәрбие қызметін реттейтін нормативтік-құқықтық және нұсқаулық құжаттарды тиімді пайдаланады.

Балалардың физиологиялық дамуын диагностикалауды қолдана отырып, психологиялық-педагогикалық білім беру процесінде балалардың дамуының психологиясы мен психофизиологиялық ерекшеліктерінің теориялық негіздерін талдай алады.

Білім беру процесінің негізгі аспектілерін ұйымдастыру және басқару дағдыларын, балалардың шығармашылық қабілеттерін қалыптастыруға бағытталған критериалды бағалау жүйесін, ақпараттық-коммуникациялық және аудиовизуалды технологияларды тиімді қолданады.

Аутизм спектрінің бұзылыстарын ерте диагностикалауда скринингтік, дифференциалдық, феноменологиялық жақтарын анықтай отырып, ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды тәрбиелеу мен оқытудың жеке түзету бағдарламасын әзірлеуде құзыретті.

Адам дамуының заңдылықтары мен жас нормалары, әлеуметтік психологияның теориялық және әдіснамалық мәселелері туралы заманауи теорияларды, сонымен қатар отбасында бала тәрбиесіне байланысты мәселелерді талдай алады.

Теориялық және эмпирикалық зерттеу әдістерін, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жас ерекшеліктерін ескере отырып, бағыттау процесінде әдістемелік-диагностикалық және дамыту құралдарын көрсетеді.

Кеңес беру тәжірибесін жүзеге асырудың психологиялық-педагогикалық қағидаларын, нысандары мен әдістерін, суицидтік мінез-құлықты диагностикалау және түзету жолдарын, коррекциялық жұмыстардың құралдары мен әдістерін шебер пайдаланады.

Кәмелетке толмағандар мен білім беру процесіне қатысушылардың әр түрлі деструктивті мінез-құлқының тәуекелдерін төмендету тәсілдерін, диагностика мен экспериментті жоспарлау, ұйымдастыру, талдау, өңдеу әдістерін тиімді қолданады.